Is een verdringingsreeks grondwater een bruikbaar sturingsmiddel is om het grondwatergebruik te beperken? Deze vraag is onderdeel van het STOWA-kennisprogramma Droogte! Deze vraag leeft niet alleen bij de STOWA Droogtecommissie, maar ook bij andere partijen. De vraag blijkt al opgepakt te zijn in KRW-stroomgebied Rijn-West. Het RAO Rijn-West heeft Peter de Putter van Sterk Consulting gevraagd een verkenning te doen. Deze verkenning werd eind oktober 2023 afgerond.

In de verkenning zijn diverse bestuurders en ambtelijke medewerkers geïnterviewd. Een van de belangrijke conclusies is dat het instellen van onttrekkingsverboden nu al juridisch mogelijk is. De effectiviteit van een (aanvullende) verdringingsreeks voor grondwater is - in termen van droogtebestrijding  - overwegend gering tot nihil. Dit omdat je een verdringingsreeks pas in werking zet als het al (te) droog is. Maar het grondwater is moeilijk stuurbaar en reageert traag. Daardoor ben je altijd te laat. Het invoeren van een verdringingsreeks voor grondwater is bovendien complex en levert het veel ‘gedoe’ op door conflicterende belangen, uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid e.d.

De Putters aanbeveling is om eerst en vooral werk te maken van structurele beheermaatregelen, kortweg: actief grondwaterbeheer. Denk aan het beter vasthouden en bufferen van water in natte tijden. Later kan dan (eventueel) werk worden gemaakt van een crisisinstrument voor incidentele periodes van droogte.

Dit onderzoek is bediscussieerd in de droogtecommissie en daar zijn de conclusies onderschreven en is geconcludeerd dat nu geen aanvullend onderzoek nodig is vanuit het programma Droogte! Wel is het van belang om de kennis en het onderzoek te delen.

>  Download de juridische verkenning verdringingsreeks voor grondwater