19 maart 2020
Hulp bij technische afwegingen aquathermie
STOWA en de Unie van Waterschappen laten een afwegingskader opstellen om gemeenten te helpen bij het maken van keuzes over de manier waarop je het winnen van warmte uit afvalwater en oppervlaktewater technisch vorm kunt geven. Welke bron gebruik je bijvoorbeeld? Hoe regel je de eventuele warmteopslag? Welke leveringstemperatuur wil je bereiken? Moet je bijstoken met andere warmtebronnen om de gewenste leveringstemperatuuur te halen, en hoe doe je dat?
Aquathermie is één van de warmtebronnen die een bijdrage kan leveren aan een klimaatneutrale warmtevoorziening in Nederland. Bij aquathermie wordt thermische energie (warmte en koude) gewonnen uit oppervlaktewater, afvalwater of drinkwater water, en omgezet naar bruikbare warmte voor gebouwen. In het Klimaatakkoord is afgesproken dat marktpartijen voor veel voorkomende woning- en gebouwtypen arrangementen ontwikkelen voor energiebesparing (isolatie) en duurzame energie- en warmteoplossingen, waarvan aquathermie ook deel uit maakt. Van gemeenten wordt nu verwacht dat zij in hun Transitievisie Warmte en Regionale Structuur Warmte een afweging maken voor een duurzame warmtevoorziening.
Bij gemeenten en gebouweigenaren leven echter nog veel vragen over de financiële en technische haalbaarheid van aquathermie. Die is nodig om een goede afweging te kunnen maken voor toepassing in verschillende typen wijken. Maar ook tussen oppervlaktewater, afvalwater of drinkwater als bron en tussen uiteenlopende varianten, bijvoorbeeld meer isolatie (waardoor met een lagere temperatuur verwarmd kan worden en de zogenoemde Coefficient of Performance COP verbetert), het soort afgiftesystemen (waardoor woningen ook gekoeld kunnen worden) en de manier van opslag van hogere temperaturen.
Er zijn al vele businesscases opgesteld voor aquathermie door gespecialiseerde ingenieurs- bureaus. Het ontbreekt echter aan een objectief, algemeen afwegingskader waarmee gemeenten en regio’s verschillende vormen en configuraties van aquathermie kunnen vergelijken, en mee kunnen nemen in de afwegingen voor een duurzame warmte-infrastructuur en ook de juiste vragen kunnen formuleren om tot het gewenste resultaat te komen.
In dit project laat STOWA de verschillende configuraties voor aquathermie op een zo volledige mogelijke, objectieve wijze in beeld brengen om te komen tot een afwegingskader dat gemeenten kunnen gebruiken. Het betreft combinaties van technische keuzes: welke bron gebruik je? Hoe regel je de eventuele warmteopslag? Welke leveringstemperatuur wil je bereiken? Moet je bijstoken met andere warmtebronnen om de gewenste leveringstemperatuuur te halen, en hoe doe je dat?
Dit project maakt onderdeel uit van het programma Waterbeheer en Regionale Energiestrategieën (WARES) dat STOWA samen met de Unie van Waterschappen uitvoert. Het ministerie van Binnenlandse Zaken financiert het programma.