5 april 2024
Joost Buntsma: "De positie van kennis is de afgelopen jaren flink veranderd"
Eind mei neemt Joost Buntsma officieel afscheid als directeur van STOWA. Hij gaat met pensioen. In de meest recente STOWA ter Info kun je een afscheidsinterview met hem lezen. Daarin spreekt hij onder meer over de veranderende positie van kennis in het waterbeheer. En over de relevantie van het werk: “Het is een spannende tijd voor het waterbeheer. Het watervraagstuk - droogte, overlast kwaliteit en veiligheid - is actueler dan ooit."
Veel mensen uit de waterwereld kennen Joost Buntsma als een goedlachse, aimabele en hardwerkende man, die van zijn hart meestal geen moordkuil maakt. Maar aan het begin van het gesprek is hij toch wat op zijn hoede: “Een afscheidsinterview is toch een punt van markering, nadat ik mijn hele werkzame leven het publieke belang heb gediend. En bij zo’n punt wil je wel de goeie dingen zeggen. (lachend) Als het alleen maar een babbeltje zou zijn, hoef je het niet te plaatsen, maar verwacht geen hemelbestormende adviezen.” De civiel ingenieur Buntsma werkte vanaf 1983 eerst enkele jaren bij de provincies Zeeland en Noord-Holland, vertrok daarna naar het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, om te eindigen bij STOWA. Ook was hij van 2011 tot halverwege 2013 secretaris van de Adviescommissie Water, onder de toenmalige voorzitter ZKH Willem-Alexander.
In het interview vertelt hij onder meer wat 11 jaar geleden de reden was om als rijksambtenaar te solliciteren bij STOWA: "Ik zocht als secretaris van de Adviescommissie Water een spreker die iets kon vertellen over decentrale sanitatie en innovatie. Ik dacht: daarvoor moet ik bij STOWA zijn. Toen ik op de website keek, popte daar ineens de vacature voor een nieuwe directeur op. Ik hoefde maar 4 van de 10 tellen na te denken. Wat ook meespeelde: als ik bij het ministerie was gebleven, had ik vroeg of laat naar een ander beleidsterrein gemoeten. Daar had ik als echte waterman niet veel zin in. Want ik dacht: dan moet ik helemaal opnieuw beginnen en gooien jullie dertig jaar opgebouwde kennis en netwerk weg. En juist die kennis vind ik heel belangrijk, dat zegt iets over mij. Ik heb kennis nodig om goed te kunnen functioneren. Zomaar wat ‘kakelen’ is niet echt mijn ding, laat ik maar zeggen. STOWA is een club die kennis ontwikkelt, dus dat paste heel erg bij mij."
De positie van kennis is met name de laatste vijf jaar flink veranderd, aldus Buntsma. "Kennis wordt minder klakkeloos als feit aangenomen. Ik denk omdat kennis tegenwoordig van grote invloed kan zijn op het bestaan van mensen. Kijk naar de landbouw in relatie tot stikstof en de KRW. Als je het gevoel hebt dat kennis je bedreigt in je voortbestaan, kijk je daar kritischer naar. Daar moeten we allemaal op leren acteren, ook STOWA. We moeten ons ervan bewust zijn dat kennis buiten onze eigen bubbel anders kan worden beleefd en tot andere reacties kan leiden. In het algemeen leert deze tijd ons meer rekening te houden met de persoon die je wilt informeren of zelfs overtuigen en die misschien vraagtekens bij bepaalde kennis zet. Als de keuzes waar we als maatschappij voor staan flink kunnen ingrijpen in de persoonlijke levenssfeer, is het begrijpelijk dat mensen daar heftig op kunnen reageren. Het is belangrijk je in de ander te verdiepen."