De opvallendste juridische knelpunten hebben, zo blijkt uit de inventarisatie, te maken met aanbesteding, mededinging en eigenaarschap. Wanneer is het verplicht om (elementen uit) een energieproject aan te besteden? Tegen welke prijs mag een waterschap met een installatie voor aquathermie warmte leveren aan derden, zonder dat er sprake is van oneerlijke concurrentie? Is het verstandig zelf warmte te produceren en te leveren, of kun je beter een andere partij faciliteren, bijvoorbeeld via een vergunning? Het zijn een paar van de vragen die naar boven kwamen bij de inventarisatie. Uit de rapportage komt verder naar voren dat veertien juridische vragen verdere uitwerking verdienen. De Unie van Waterschappen clusterde deze en start een onderzoek naar schaarse rechten en juridische vragen rondom de warmtetransitie, aquathermie, de waterschapsverordening, aanbesteding en de samenwerking met energiecoöperaties.

Uitgebreid beeld

Omdat er liefst 134 energieprojecten werden bekeken, kwamen veel uiteenlopende en (deels) overlappende juridische uitdagingen voorbij. Er werden 29 projecten nader geanalyseerd. Zo ontstond een uitgebreid beeld van juridische knelpunten en de lessen die het onderzoek opleverde. Deze zijn verzameld in projectfiches waarin vrijwel alle waterschappen vertegenwoordigd zijn. Direct betrokkenen van waterschappen bij de energie- en warmtetransitie kunnen de vraagbaak nu raadplegen, via 27 projectfiches.

Er is bovendien een grote spreiding te zien in duurzame technieken, uiteenlopend van aquathermie en biogas, tot zonne- en windenergie. Ten slotte komen ook diverse rollen voor het waterschap in de projecten naar voren: faciliterend, participerend of zelf investerend.

Sommige informatie op de projectfiches is vertrouwelijk. Twee fiches zijn om die reden niet openbaar, de 27 andere zijn in een beveiligde webomgeving te raadplegen. Direct betrokkeken ontvangen op korte termijn over de vraag hoe ze toegang kunnen krijgen tot de stukken.

Meer weten over de algemene rode draden en de aanbevelingen die de inventarisatie opleverde? Lees hier de rapportage.

Waterbeheer en Regionale Energiestrategieën WARES

Dit project is onderdeel van WARES, het onderzoeksprogramma voor WAterbeheer en Regionale EnergieStrategieën. Het is in oktober 2019 gestart door de Unie van Waterschappen en het kenniscentrum van regionale waterbeheerders STOWA. Het doel: helder krijgen hoe aquathermie, windmolens, zonnepanelen en energieopslag een plek kunnen krijgen in het waterbeheer. Met focus op de bijdrage van waterbeheerders in de Regionale Energiestrategieën (RES). WARES wordt mede mogelijk gemaakt door financiering van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.