English resume19 maart 2024
Minder stikstof in sloten door bioreactor met houtsnippers
Helpen houtsnippers om water in sloten schoner te krijgen? Dat onderzoeken verschillende organisaties en overheden momenteel samen in het Brabantse Westerbeek. De eerste resultaten zijn positief. STOWA is een van de financiers van deze proef, een vervolg op het Nutriënten-project van de Kennisimpuls Waterkwaliteit.
Op veel plekken komt nog te veel stikstof in het oppervlaktewater voor. Landbouw is een belangrijke bron, vooral door bemesting. Daardoor spoelt bijvoorbeeld via drainagebuizen nitraat naar de sloot. In Westerbeek (gemeente Land van Cuijk) wordt daarom een bioreactor met houtsnippers getest om nitraat te verwijderen uit drainagewater.
Het drainagewater van het landbouwperceel komt in de bioreactor terecht. De houtsnippers in de reactor stimuleren bacteriën, die van nature in de grond aanwezig zijn. Zij kunnen nitraat omzetten in onschadelijk stikstofgas. "De houtsnipperreactor is simpel en relatief goedkoop en tegelijkertijd heel effectief. Je kunt een groot effect bereiken op de waterkwaliteit en hoeft tegelijkertijd de landbouw niet enorm te beperken”, zegt Stefan Jansen, werkzaam als microbioloog bij Deltares.
"Het voordeel van deze aanpak is dat je de reactor ondergronds kan afwerken en kan inzetten op plekken waar dit soort problematiek speelt”, aldus Frank van Herpen, projectleider namens waterschap Aa en Maas. De reactor is gevuld met houtsnippers van bomen uit de omgeving en gaat naar verwachting ongeveer tien jaar mee zonder vervangen te hoeven worden.
Buitenland
In Denemarken en de Verenigde Staten zijn soortgelijke proeven met houtsnippers gedaan. Daar bevatte het uitspoelend drainagewater 20 tot 40 procent minder stikstof. Met de proef in Westerbeek onderzoeken kennisinstituten samen met het waterschap hoe de bioreactor met houtsnippers in de typisch Nederlandse situatie werkt. Er is ook een vergelijkbare testopstelling gebouwd in Limburg en er zijn plannen voor een test in Noord-Holland.
De proef is een samenwerking van onderzoeksinstituten Deltares, KWR Water Research Institute, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en Wageningen University & Research. De proef wordt gefinancierd door waterschap Aa en Maas, waterschap Zuiderzeeland, Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA), het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, de provincies Noord-Brabant en Flevoland.