15 maart 2022
Nieuw bos in beekdalen?
STOWA en enkele andere partijen hebben onlangs een onderzoek afgerond naar de mogelijkheden voor het ontwikkelen van nieuw bos in beekdallandschappen / stroomgebieden en hoe dit bijdraagt aan de verschillende deelopgaven van de waterbeheerders, zoals goede waterkwaliteit en klimaatrobuuste beekdalen. Bij het afsluitende onderzoeksrapport is ook een digitale kansenkaart verschenen.
In het Klimaatakkoord zijn afspraken gemaakt over het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen. Een van de afspraken gaat over het vastleggen van extra CO₂ in bos, natuur en landschap. Een belangrijke invulling daarvan is de komst van de nationale bossenstrategie die eind 2020 is gepresenteerd door Rijk en provincies. Een prominent onderdeel van die strategie is de aanleg van 37 duizend hectare nieuw bos, waarin ook de beekdalen van de waterschappen als zoekgebied zijn meegenomen. Om waterschappen te helpen na te gaan welke mogelijkheden zij zelf zien voor bos in beekdalen, werd een studie uitgevoerd.
Centraal hierbij stond de vraag op welke wijze het waterbeheer en de realisatie van de wateropgaven kan profiteren van het aanplanten van bos of bomen in beekdalen. De focus lag vooral op het verder versterken van de waterkwaliteit, het vasthouden van water en het voorkomen van wateroverlast. Om dit concreet te maken is de studie gericht op een deel van het beheergebied van waterschap de Dommel, en is vervolgens een vertaalslag gemaakt naar de rest van de zandgronden. Er zijn rekenregels per wateropgave geformuleerd. Deze rekenregels resulteren in een kaartbeeld van de kansrijke gebieden per wateropgave. Naast de onderbouwing is er ook een speciale viewer gebouwd, die de kenmerken van het gebied en de kansen voor bos toont.
Zowel de rekenregels met hun uitgebreide toelichting, als de viewer, kunnen waterschappen helpen bij het in kaart brengen van kansen die zij zien voor hun wateropgaven.
Voor waterbeheerders is dit een nieuw onderwerp dat mogelijk vele vragen oproept. Deze studie is dan ook vooral een hulpmiddel om binnen het waterschap, en om als waterschappen onderling, het gesprek aan te gaan over de mogelijkheden om bij te dragen aan de bossenstrategie. Waterschappen benadrukken de urgentie van de klimaatopgave. Ook ervaren waterschappen de druk op het natuurlijke systeem, en zijn zij nauw betrokken bij het werk om dit te herstellen. Welke combinaties mogelijk zijn om de wateropgave hiervan te laten profiteren, komen dankzij dit soort studies in beeld.
De Unie van Waterschappen gaat samen met STOWA een bijeenkomst organiseren voor waterschappen om dieper in te gaan op de tool, als een kick-off voor het traject waarin waterschappen voor zichzelf (met hulp evt) na kunnen gaan wat hun mogelijkheden zijn voor bos in beekdalen. Deze vindt naar verwachting plaats op 21 april aanstaande. Foto agendaoverzicht: IVN.
> Download het rapport
> Naar de digitale viewer/kansenkaart online
Deze studie is tot stand gekomen dankzij bijdragen van STOWA, Kennisnetwerk OBN en de Klimaatenvelop van het ministerie van LNV.