Gewoonlijk wordt de waterkwaliteit beoordeeld aan de hand van normen voor afzonderlijke stoffen. Deze blijven, voor bescherming. Maar stoffen komen nooit alleen. Het geheel van (combinaties van) stoffen leidt tot een zogenoemde toxische druk op het aquatisch ecosysteem. Daarom startte STOWA in 2016 met een nieuwe aanpak van ecotoxiciteit: de Ecologische Sleutelfactor Toxiciteit, als leidraad voor de prioriteit voor herstelmaatregelen. In deze aanpak kijkt de STOWA naar de toxische druk per aangetroffen stof op het waterleven, maar ook naar de totale toxische druk van de aangetroffen stoffen in interactie met elkaar. Het rapport Toxiciteit van Nederlands oppervlaktewater in de jaren 2013-2018 brengt de toxische druk voor bijna 8.600 Nederlandse locaties in kaart.

Onderzoekers van Ecofide en het RIVM berekenden hiervoor in opdracht van STOWA de toxische druk van chemische stoffen in het Nederlandse oppervlaktewater. De onderzoekers gebruikten daarvoor gegevens over de aanwezigheid van deze stoffen. De 21 waterschappen en Rijkswaterstaat verzamelden deze gegevens in de periode 2013-2018 met watermonsters op 8.591 locaties in Nederland.

Daarbij onderscheidden zij vijf stofgroepen: ammonium (NHx), metalen, PAK’s (polycyclische aromatische koolwaterstoffen), gewasbeschermingsmiddelen en overige organische milieuverontreiniging.

Op de Atlas Natuurlijk Kapitaal geven zes kaarten een beeld van die toxische druk. De kaart Mengsel toxische druk – alle gemeten stoffen geeft een beeld van het effect dat alle aangetroffen stoffen samen in interactie met elkaar hebben op het leven in en rond het water.  

Voor de website van Nature Today schreven Leo Posthuma (RIVM, KIWK-project Toxiciteit) en Jeannine Brand van de Atlas Natuurlijk Kapitaal een verhelderend achtergrondartikel over de nieuwste inzichten rond ecotoxiciteit, aan de hand van nieuwe concepten als toxische druk. > Lees het artikel