De Kaderrichtlijn Water streeft naar voldoende schoon, zoet water. Dat is belangrijk voor mens en milieu. Water is van vitaal belang voor allerlei vormen van gebruik (drinkwater, veedrenking, irrigatie, enz.). Door maatregelen op lokaal, nationaal en Europees niveau proberen we de waterkwaliteit te beschermen en waar nodig te herstellen. Toch is de waterkwaliteit niet goed, zijn aquatische ecosystemen aangetast en worden vaak hoge concentraties gifstoffen aangetroffen die op gebruiksbeperkingen duiden.

Vanuit het adagium ‘voorkomen is beter dan genezen’ is om deze redenen het SUSPECt-project gestart, als onderdeel van het zogenoemde CEC-Partnership. CEC staat voor Contaminants of Emerging Concern; ofwel: opkomende stoffen. Deze stoffen vormen een belangrijk probleem voor de waterkwaliteit. Nieuw onderzoek van het project SUSPECt laat zien hoe waterbeheerders beter zicht kunnen krijgen op de aanwezigheid en effecten van gifstoffen in hun beheersgebied. Gegevens over het dagelijks gebruik van stoffen in de leefomgeving worden met computermodellen vertaald naar concentraties in het oppervlaktewater, en de toxische druk die dit met zich meebrengt. Vergelijking met meetwaarden laat zien dat de computermodellen verrassend goed werken. Hoe hoger het gebruik, hoe hoger de emissies en hoe groter de toxische druk. Dat kan er toe leiden dat het waterleven wordt belemmerd en het water minder geschikt wordt voor allerlei maatschappelijke vormen van gebruik. Het voorspellen van de toxische druk en het opsporen van bronnen behoren beide tot de nieuwe mogelijkheden. Het SUSPECt-eindsymposium vond plaats in Amersfoort, en illustreerde de SUSPECt-werkwijze aan de hand van een studie in het stroomgebied van de Eem. Deze werkwijze maakt twee belangrijke dingen mogelijk:

1. De waterkwaliteit in een stroomgebied kan gedurende het jaar worden voorspeld als bekend is welke stoffen in welke hoeveelheden worden gebruikt; hetgeen nauw samenhangt met het landgebruik. Voor twee typen stoffen en landgebruik is in SUSPECt aangetoond dat dit goed werkt, namelijk voor medicijnresten in stedelijke gebieden en voor veterinaire medicijnen in de veeteelt. Dat is betekenisvol, omdat voorspeld kan worden of het land-water systeem de emissies uit de regionale menselijke activiteiten aankan.
2. De waterbeheerder kan aan de hand van de SUSPECt-werkwijze vaststellen welke bronnen  bijdragen aan de toxische druk; en, als de toxische druk ergens te hoog wordt, welke maatregelen het meest effectief zullen zijn. Zo kan de waterbeheerder de bedreigingen voor de waterkwaliteit in kaart brengen. Daarna kan de waterbeheerder, samen met de regionale belanghebbenden, de meest-effectieve maatregelen prioriteren om te voorkomen dat de waterkwaliteit wordt aangetast of om deze gericht verbeteren.

Meer weten? > Lees een uitgebreid verslag van de dag en bekijk de presentaties