English resume7 augustus 2023
Waterwijzer Landbouw wordt dé methode voor berekenen schades landbouwgewassen
De Adviescommissie Schade Grondwater (ACSG) heeft onlangs besloten de Waterwijzer Landbouw (WWL) te gebruiken voor het berekenen van schade aan landbouwgewassen. Dit komt in plaats van de oude methode die zij hanteerden, de zogenoemde TCGB-tabellen. Een kroon op het werk voor de ontwikkelaars van de WWL, waaronder STOWA.
Voor het berekenen van effecten van waterhuishoudkundige maatregelen op landbouwkundige opbrengsten waren tot voor kort veel methodes beschikbaar, zoals de HELP-tabellen en TCGB-tabellen. Maar veel gebruikers van deze methoden, zoals waterschappen, drongen een jaar of tien geleden al aan op vernieuwing en verbetering. Deze methodes zijn namelijk gebaseerd op oude, niet-reproduceerbare berekeningen met weergegevens uit de jaren 1950-1980. Maar het weer is veranderd door klimaatverandering. En datzelfde geldt voor de omstandigheden voor landbouwproductie. In het project Waterwijzer Landbouw, waar STOWA een belangrijke initiatiefnemer voor was, werd een praktische methode ontwikkeld voor het bepalen van relaties tussen waterhuishoudkundige condities (en veranderingen daarin) en gewasopbrengsten voor huidig weer en toekomstig weer, dit ter vervanging van de verouderde methoden. Een eerste versie werd opgeleverd in 2018, en daarna is het instrument doorontwikkeld. Inmiddels maakt de WWL onderdeel uit va het Nederlands Hydrologisch Instrumentarium.
Met de Waterwijzer Landbouw krijgen waterbeheerders, maar ook agrariërs een inschatting van het effect van waterhuishoudkundige maatregelen op landbouwkundige opbrengsten, in termen
van droogteschade, natschade en zoutschade, gebaseerd op de huidige kennis en modellen. Het is een onmisbaar instrument, onder meer bij het doorrekenen van de effecten van peilbesluiten en inrichtingsplannen en bij het bepalen van de invloed van grondwateronttrekkingen op gewasproductie.
De Waterwijzer Landbouw kent meerdere methodes om landbouw schade te bepalen. Op basis van onderzoek van de ACSG blijkt dat de WWL regionaal op perceel schaal een hogere betrouwbaarheid van de schade geeft ten opzichte van de zogenoemde WWL tabel. Daarom heeft de ACSG gekozen voor het gebruik van WWL regionaal als basis voor het berekenen van schade aan landbouwgewassen. Als de beschikbare invoergegevens niet toereikend zijn, kan nog worden teruggevallen op de WWL tabel. Met de keuze voor de WWL regionaal volgt de ACSG een methode die gebaseerd is op de laatste wetenschappelijke inzichten. En die steeds opnieuw gebruikt kan worden voor het afhandelen van schades in de landbouwsector.
Meer weten over de waterwijzer Landbouw? Ga naar waterwijzer.nl
De Adviescommissie Schade Grondwater
Onttrekking van grondwater kan leiden tot schade aan bijvoorbeeld landbouwgewassen, bomen of gebouwen. De schade kan verhaald worden op de veroorzaker, bijvoorbeeld een waterwinbedrijf. De provincie is, als er sprake is van een vergunde grondwateronttrekking of -infiltratie, volgens de Waterwet verplicht op verzoek van de gedupeerde een onderzoek te doen naar het verband tussen de schade en de onttrekking. Om vast te stellen of de schade wordt veroorzaakt door de onttrekking of infiltratie en wat omvang van de schade is, schakelen provincies de onafhankelijke Adviescommissie Schade Grondwater ACSG in. Bij dit onderzoek hoort ook een advies over de hoogte van een eventuele schadevergoeding. Het secretariaat van de ACSG is ondergebracht bij BIJ12, uitvoeringsorganisatie van de provincies.