25 mei 2022
Workshop Dijkveroudering. Een terugblik
Het thema dijkveroudering is een jong begrip. Zo jong dat er nog veel verkenning nodig is in het veld: wat is de definitie van het begrip, wat is de beste manier van data inzet en wat is de relatie tot dijkbeheer? Deze vragen stonden centraal tijdens de online Workshop Dijkveroudering van PIW op 24 maart jl. Jeroen Rijke en Maarten Podt, respectievelijk Lector en Onderzoeker op het gebied van Duurzaam Rivierbeheer bij de HAN, blikken terug.
Workshop Dijkveroudering terugkijken? Dat kan via deze link.
Tijdens de workshop werd het begrip dijkveroudering nader onderzocht met de deelnemers. In een korte sessie bleek dat de definitie niet klip en klaar is en dijkveroudering op verschillende manieren uitgelegd wordt. “Hebben we het bij dijkveroudering over graduele verouderingsprocessen of acute momenten in de tijd, zoals graverij? Is dat laatste ook veroudering of een ander mechanisme? Het vraagstuk speelt in het veld. Daarom is het van belang dat we overeenstemming hebben over waar we het over hebben.” zegt Jeroen.
Inspectiedata
Na het verkennen van het begrip, werden een aantal cases besproken op basis van inspectiedata van waterschappen. Relevante vragen hierbij waren: wat kun je zeggen over de degradatie van dijken en gerelateerde schadebeelden? En geeft inzicht in dijkverouderingsprocessen meer handvatten voor Risicogestuurd Beheer en Onderhoud (RGBO)?
Maarten Podt is tevreden over het verloop van dit onderdeel: “We kregen via de chat goede vragen over de dataset. Er was interesse om te onderzoeken hoe we de inspectiedata kunnen samenvoegen en meer analyses kunnen doen. Er is behoefte om de systemen beter in te richten en van elkaar te leren. Een nationale dataset zou daar een mooie tool voor zijn. Tegelijkertijd is dit ingewikkeld omdat het gebied, de dijken, de datawinning en het -beheer heel erg kunnen verschillen. We moeten hier wel goed te werk gaan om de data te kunnen vergelijken.”
Jeroen Rijke beaamt dit: “Er is ambitie om risicogestuurd beheer en onderhoud te doen. Je moet daarvoor weten wat de status van de kering is en hoe zij zich gedraagt, zodat je weet welke plekken je eerder moet aanpakken. Hiervoor zijn data en analyse nodig. De hoeveelheid en kwaliteit van de data is bepalend voor de kwaliteit van de analyse. Tegelijkertijd is standaardisatie juist voor de inspecteur lastig. Daar moeten we proefondervindelijk balans in vinden.”
Relevant
Wat iedere dijkbeheerder moet weten over de relatie tussen dijkveroudering en schadebeelden? Maarten: “Ik denk dat je voor elke soort schade uit de Digigids moet weten hoe snel deze veroudert en hoe snel een schadebeeld uitbreidt. Zo weet je wanneer je moet ingrijpen. Bij graverij van een bever moet je bijvoorbeeld direct in actie komen, dit is een acuut gevaar. Maar bij uitspoeling van grond tussen stenen kun je iets meer tijd nemen.”
Jeroen vult aan dat hij kansen ziet voor dijkbeheer en onderhoud in relatie tot dijkveroudering: “Al jaren worden dijken onderhouden op basis van ervaring, kennis en intuïtie. De ervaringskennis verbetert ook, wat leidt tot betere beslissingen. Als je de stap wilt maken naar RGBO, maak je ook de stap naar het versterken van je kering. Dan moet je afwegen wanneer je onderhoud doet en wanneer je gaat versterken. Omdat je dan vaker met meerdere werkprocessen te maken hebt, is het van belang dat de informatie overdraagbaar en bruikbaar is voor anderen om beslissingen te kunnen maken. Het moet niet meer alleen in het hoofd van de beheerder zitten. Dit vraagt wat van de omgang met data. Alleen al op eenzelfde manier opslaan van data of eenzelfde methodiek gebruiken, is laaghangend fruit.”
Quick wins
Wat Maarten en Jeroen nog meer zien als quick wins voor waterbeheerders? Maarten adviseert de data completer te maken. “Dit kost iets meer tijd, maar levert veel meer op. Leer van elkaars datawinning en databeheer. Kwaliteit van data gaat boven kwantiteit.” Jeroen raadt inspecteurs aan om in gesprek te gaan met de adviseurs waterkeringen: “Vraag eens welke data nodig zijn, welke data het meest relevant zijn, wat je anders kan doen. Dit zijn makkelijke acties die het werk voor beide collega’s leuker maken.”
Jeroen en Maarten zijn tevreden met het verloop van de workshop en de betrokkenheid bij het onderwerp. Een mooie quote die Maarten aanhaalt van een deelnemer: “Data veroudert sneller dan de dijk. We moeten leren deze juist te interpreteren en kunnen er veel meer mee doen.” Het is duidelijk een onderwerp dat de beroepsgroep bezighoudt en de intentie is er een vervolg aan te geven. Heel concreet zal het thema dijkveroudering tijdens de Kennisdag Instandhouding Waterkeringen op 30 juni ook terugkomen. Benieuwd? Zorg dat je hierbij bent en schrijf je in via de website van STOWA.
> Schrijf je in voor de Kennisdag
Foto's: Maarten Podt (l) en Jeroen Rijke.