Het genetisch materiaal van het SARS-CoV2 virus is inmiddels in Nederland ook aangetoond in het rioolwater. Zie hierover de berichtgeving door KWR en het RIVM.  Bij het werken met afvalwater en oppervlaktewater worden beschermingsmaatregelen geadviseerd zoals die staan beschreven in de arbocatalogus van de waterschappen (deel 5) 'Omgaan met biologische agentia'. Deze adviezen zijn niet gewijzigd na het aantonen van genetisch materiaal van SARS-CoV-2 in rioolwater.

Bent u werkzaam als zuiveringsbeheerder? Werk conform de reguliere hygiënevoorschriften.

De voornaamste manier van overdracht is via druppeltjes die in de lucht worden gebracht wanneer een geïnfecteerde persoon hoest. In feces is genetisch materiaal aangetroffen, maar dit betrof geen actief virus. Bij weinig mensen wordt genetisch materiaal van SARS-CoV-2 ook in de urine aangetoond. Het is niet aannemelijk dat er verhoogde gezondheidsrisico’s zijn voor het werken met rioolwater.  

Recent is bekend geworden dat enkele patiënten in het buitenland, vooralsnog voornamelijk uit onderzoeken in China, diarree ervaren. Het genetisch materiaal van het nieuwe coronavirus wordt in feces van sommige patiënten aangetroffen, ook zonder dat zij diarree hebben. Ook kon het genetisch materiaal van het virus worden aangetoond in patiënten voordat zij ziek werden. Dat betekent dat fragmenten van het virus zich in afvalwater kunnen bevinden afkomstig van geïnfecteerden, ook als deze niet ziek zijn. Uit een recente studie (Wolfel, Nature 2020) blijkt dat de aantroffen fragmenten (RNA) van het virus in ontlasting niet tot een infectie leiden.

Bij het werken met afvalwater worden beschermingsmaatregelen geadviseerd zoals in de arbocatalogus van de waterschappen (deel 5) 'Omgaan met biologische agentia' beschreven staan. Best practices voor de bescherming van de gezondheid van werknemers op het gebied van sanitaire voorzieningen moeten worden gevolgd, inclusief passende persoonlijke beschermingsmiddelen (beschermende buitenkleding, handschoenen, laarzen, veiligheidsbril, masker en / of gezichtsbescherming-FFP3). Bovendien moeten werknemers de handhygiëne in acht nemen, en ogen, neus en mond niet aanraken met ongewassen handen. Dit komt overeen met de algemene hygiëne adviezen hoe zich te beschermen tegen griep en verkoudheid zoals handen wassen.

Het Centrum Infectieziektebestrijding bij het RIVM houdt zich momenteel op allerlei vlakken bezig met preventie en bestrijding van het SARS-CoV-2 virus. Dit richt zich voornamelijk op het voorbereiden van de terugkeer van eventuele werkelijke geïnfecteerden/ziektegevallen naar Nederland en isolatie dan wel quarantaine. Ook wordt veel aandacht gegeven aan het vergroten van de bewustwording en toelichting. Het RIVM doet tevens onderzoek in afvalwater als onderdeel van deze integrale surveillance aanpak.

Meer informatie vindt u op https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19/vragen-antwoorden.

Het RIVM is als collaborating centre voor de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO CC for risk assessment of pathogens in food and water) betrokken bij het opstellen van adviezen en Q&A over het SARS-CoV-2 via onveilig water, sanitatie en hygiëne. Begin februari is duidelijk geworden dat dit nieuwe Coronavirus ook in feces wordt aangetoond en dat een deel van de patiënten diarree heeft. Inmiddels is het virus ook in afvalwater aangetoond. De voornaamste transmissieroute loopt via druppeltjes die in de lucht worden gebracht wanneer een geïnfecteerde persoon hoest of niest. Voor adviezen van het WHO CC zie: rivm.nl/en/who-collaborating-centre-risk-assessment-of-pathogens-in-food-and-water.