Het is de eerste keer in de Nederlandse geschiedenis dat een exotisch organisme in de natuur mag worden uitgezet ter bestrijding van een schadelijke plantensoort. De komende maanden worden op een aantal locaties met Aziatische duizendknoop in Nederland duizenden exemplaren van de bladvlo losgelaten. Vervolgens wordt gemonitord in hoeverre ze onder Nederlandse weersomstandigheden overleven en zich voort kunnen planten. Daarna wordt onderzocht of ze in het veld ook de Nederlandse winter kunnen overleven. Aziatische duizendknopen (Japanse, Sachalinse en Bastaardduizendknoop) zijn plantensoorten afkomstig uit Azië. Ze hebben in ons land geen natuurlijke vijanden. De plant verspreidt zich snel en verdringt inheemse soorten. Ook kan de plant door de enorme groeikracht van de wortelstokken flinke schade veroorzaken aan bijvoorbeeld verhardingen, funderingen, dijken en keringen.

Duizendknoop bestrijden

Er worden veel methoden gebruikt om Aziatische duizendknoop te beheersen of bestrijden. Maar dé methode is nog niet gevonden. Vandaar dat wordt onderzocht of biologische bestrijding een effectieve methode kan zijn, als aanvulling op andere methoden. Bij biologische bestrijding wordt gebruik gemaakt van een natuurlijke vijand (vaak een insect, bacterie of schimmel) uit het oorspronkelijke gebied van de plaag. In het Verenigd Koninkrijk is al uitgebreid onderzoek gedaan naar mogelijke biologische bestrijders van Japanse duizendknoop die in Europa toe te passen zijn. De bladvlo Aphalara itadori is daar één van: die kan in het laboratorium al bij lage dichtheid gepotte Japanse duizendknopen in de groei remmen. Bij een hoge dichtheid kan het jonge planten doen stoppen met groeien en zelfs doden.

Nederlands veldexperiment

In Engeland zijn zowel in het laboratorium, als in het veld uitgebreide risicoanalyses uitgevoerd, waaruit blijkt dat er geen risico’s zijn voor inheemse planten en insecten. De bladvlo is een echte specialist en kan zich alleen voortplanten op de invasieve Aziatische duizendknoopsoorten. Het is nog onduidelijk hoeveel schade de bladvlo in het Nederlandse klimaat kan toebrengen aan de duizendknoop.

Daarom is de volgende stap in het onderzoek #uitde1000knoop het uitvoeren van een veldexperiment. Daaruit moet blijken of de bladvlo ook buiten het lab kan blijven leven en schade kan toebrengen aan de planten. De ontheffing voor dit onderzoek is nu dus door Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) toegekend.

Het #uitde1000knoop onderzoek wordt uitgevoerd door een consortium van CABI, Universiteit Leiden, Koppert en Probos in samenwerking met financierende partijen. De Stichting toegepast Onderzoek Waterbeheer STOWA coördineert het onderzoek in opdracht van de probleemhouders.
 
Het onderzoek wordt gefinancierd door: Rijkswaterstaat, Prorail, de gemeenten Amersfoort, Amsterdam, Apeldoorn en Den Haag, Hoogheemraadschappen De Stichtse Rijnlanden, Schieland Krimpenerwaard en van Rijnland, Waternet en Waterschappen Aa en Maas, Hunze en Aa’s, Brabantse Delta, De Dommel, Drents Overijsselse Delta, Limburg, Rijn en IJssel, Rivierenland, Vallei en Veluwe, Vechtstromen, Zuiderzeeland, en Wetterskip Fryslân. 
 
Meer informatie over dit project vindt u op https://tinyurl.com/biobestrijdingduizendknoop.
Meer informatie over duizendknoop, de verschillende bestrijdingsmethoden én adviezen over bestrijding (via een eenvoudige beslisboom) vindt u op www.bestrijdingduizendknoop.nl.
 

Contactpersonen:

Algemene informatie invasieve duizendknopen en project #uitde1000knoop: Stichting Probos, Joyce Penninkhof
Coördinator van het onderzoek naar de bladvlo: Universiteit van Leiden, Suzanne Lommen
Vertegenwoordiger van de probleemhouders die het onderzoek financieren: STOWA, Bas van der Wal
Probleemhouder en aanjager van het onderzoek naar biologische beheersing van invasieve duizendknoop: Wetterskip Fryslân: Henk Flikkema