Toxische stoffen doen ertoe!

Kijk hier de sessie terug

Tijdens deze sessie krijg je een toelichting op de werking van milieuvreemde stoffen op organismen en aquatische ecosystemen.

De aanwezigheid van giftige stoffen heeft, naast andere factoren, effect op het bereiken van goed functionerende aquatische levensgemeenschappen en op de biodiversiteit. We besteden tijdens deze sessie ook aandacht aan het monitoren en het toetsen aan normen. Naast het opstellen van normen voor individuele stoffen wordt er in nationaal en internationaal verband ook gewerkt aan het opstellen van normen voor de mate van giftig zijn van water. Op deze wijze is het mogelijk inzicht te krijgen in effecten van het samenspel van álle stoffen in het oppervlaktewater. Aan integratie van deze wijze van monitoren in nationale en internationale wetgeving wordt gewerkt. We gaan in op de vraagstukken die daarbij aan de orde komen.

Maken bagger en assets de waterschappen circulair?

Kijk hier de sessie terug

In 2050 hebben we een 100% circulaire economie. Wat is nodig om circulariteit in de genen te krijgen? Is het duur, ingewikkeld of kan het eigenlijk best wel?

De transitie naar circulaire waterschappen is een thema met veel verbindingen en voorbeelden zoals de Energie- en Grondstoffenfabriek en verschillende kleinschalige initiatieven. In deze sessie hoor je meer over circulair bagger en circulair assetmanagement. We gaan met elkaar in gesprek over wat het nut is van ‘circulair’. Wie besluit tot hoever we willen gaan? Vanuit het project Water Circulair 2050 is hier onderzoek naar gedaan. Best complex met vele perspectieven en verschillende onderbouwingen. We introduceren een donut-model om hier orde in te scheppen. Misschien is dit ook wel toepasbaar om jouw werk of organisatie te helpen met de invulling van de circulaire ambitie.

Feiten en perspectieven wisselen elkaar af in dit veelzijdige webinar. En er is voldoende gelegenheid om vragen te stellen. Wat betekent circulair voor jou als opdrachtgever, ecoloog of beleidsmaker? Doe mee en schrijf je in.

De waterbeheerder als energiemanager

De RWZI als energiehub

Het Nederlandse elektriciteitsnet staat onder druk doordat het aanbod van elektriciteit steeds grilliger wordt. De rioolwaterzuiveringen kunnen een rol spelen in de afstemming van vraag en aanbod van elektriciteit. Ze nemen namelijk niet alleen veel energie af, ze produceren het ook in de vorm van bijvoorbeeld biogas en zonne-energie. Door de RWZI in te zetten als smart energy hub, kan deze bijdragen aan de ontlasting van het elektriciteitsnet en de geproduceerde duurzame energie optimaal inzetten.

Na een quiz over energie en waterbeheer, schetst Ghada Sukkar (WVV) de context van het Waterschap in een veranderend energielandschap. Michel Masseus (WDOD) licht het concept van de RWZI als smart energy hub toe en Frank Groot (HHNK) vertelt hoe RWZI Everstekoog bijdraagt aan de energievoorziening van het eiland Texel. Vervolgens kun je jouw vragen stellen aan deze waterschappers.

Peilbeheer met satellieten? Yes we can!

Hoe kunnen satellieten ons waterbeheer ondersteunen? In ons werk als operationeel waterbeheerder maken we gebruik van informatie (data) over de waterkwaliteit en de waterkwantiteit. Wat is op dit moment de state-of-the-art en waar gaat het, bijvoorbeeld door het gecombineerde gebruik van satellieten en modellen, naartoe? 

Niet the sky, maar space is the limit! In deze sessie geven we een aantal voorbeelden van het gebruik van satellietdata in waterbeheer.  Zo horen we van Waterschap Drents Overijsselse Delta hoe deze data het waterschap helpt bij de schouw. Een ander voorbeeld komt van Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden. Hoe zet dit waterschap conventionele data, geavanceerde modellen en satellietdata in voor hun beslissingsondersteunend systeem voor droogte en wateroverlast, VIDENTE.

Community ‘De beste besluiten’

De spanning tussen data-gedreven en onderbouwd waterbeheer en een politiek bestuurlijke arena is voor elke watermanager dagelijkse kost. Hoe ga jij daar mee om? Blijven de feiten staan tijdens de besluitvorming? 

Een inspirerende en interactieve kick-off bijeenkomst van een nieuwe Community of Practice: om samen te werken aan ‘de beste besluiten’.

Tijdens deze bijeenkomst gaan we samen -met elkaar en met externe deskundigen- aan de slag om het hoe en waarom achter besluitvormingsprocessen beter in de vingers te krijgen. 

Deze community is bedoeld voor collega’s op managementniveau die zich bezighouden met besluitvorming richting het bestuur (denk aan beleidsvorming, onderzoek en advies, innovatie en planvorming.)

De toxische toestand van nat Nederland

Kijk hier de sessie terug

In verschillende rapportages, waaronder die van het Planbureau voor de Leefomgeving, is beschreven dat in Nederland in de meeste wateren niet voldaan wordt aan de chemische normen voor oppervlakte water. Bij die toetsing geldt dat het water negatief (als ‘rood’) wordt beoordeeld als één van de te toetsen stoffen de norm overschrijdt: het ‘one-out-all-out’-principe. Geeft deze vorm van toetsen wel een goed beeld?

In deze sessie tonen we op basis van 44 miljoen waarnemingen hoe giftig het Nederlandse oppervlaktewater is en door welke stoffen dat veroorzaakt wordt. De gehanteerde methodiek biedt tevens de mogelijkheid te laten zien in welke mate de concentratie aan bepaalde stoffen kritische grenzen overschrijden.

Aanpak microverontreinigingen; kennis ontmoet de praktijk!

Kijk hier de sessie terug

Hoe meer stoffen we meten, hoe meer we willen zuiveren. Waterschappen staan aan de lat om rwzi’s aan te passen. Op basis van welke informatie worden de keuzes voor extra maatregelen gemaakt?

In de aanpak van microverontreinigingen, waaronder medicijnresten, wordt flink geïnvesteerd door waterschappen. Het versnellingsprogramma “Medicijnresten uit rwzi afvalwater” is hierin een motor voor vernieuwing naar een nieuwe generatie rwzi’s.

Wat leren we van het buitenland en wat leren we van elkaar? Onder het credo ‘lerend implementeren’ worden ervaringen uitgewisseld, en wordt geëxperimenteerd met nieuwe monitorings- en zuiveringstechnieken. Door klimaatverandering en droogteproblematiek wordt de roep om waterhergebruik, waaronder gezuiverd afvalwater, luider. En Nederland heeft de ambitie om 100% circulair te zijn in 2050. Tegen deze dynamische achtergrond worden bestuurders gevraagd nu keuzes te maken. Hoe ziet dit speelveld eruit en hoe nemen we beslissingen op basis van welke informatie? 

Volg dit webinar met korte presentaties, een panelgesprek en ruimte voor vragen van toehoorders.

Grondwater: een (on)zekere basis? Over feiten en onzekerheid

Kijk hier de sessie terug

Hoe opereren de waterschappen op het terrein van grondwaterbeheer? Bij waterschappen is relatief weinig aandacht voor grondwater, terwijl het een belangrijke maatschappelijke functie heeft.

Wat meet je als je in een peilbuis grondwater meet? In deze sessie maak je kennis met onderzoek naar grondwaterstandsmetingen bij WDODelta en de impact van interpretatie daarvan. Zijn alle peilbuizen nodig om een goed beeld te krijgen van het grondwater? Met tijdreeksanalyse en informatiedichtheid staan de feiten op een rij. Met gezond verstand en gebiedskennis zijn belangrijke peilbuizen in beeld. Leveren die dezelfde waarde of feiten? Hoe verbind je die data aan haalbare doelen, bestuursambities of zelfs maatschappelijk opgaven en investeringen?

Een ander perspectief gaat over de ontwikkeling in de rol en taak van waterschappen op het vlak van grondwater. Ontwikkelingen in wetgeving zoals de omgevingswet leveren onzekerheid. Misschien doen we wel te weinig. Is het tijd voor verandering van de organisatie van het grondwaterbeheer?

De feiten zeggen niet alles. Levert rolonduidelijkheid dezelfde onzekerheid als een tijdreeksanalyse van metingen in een peilfilter? Laat je verrassen door twee experts die vanuit verschillend perspectief de onderbuik laten spreken. Op naar een goed grondwatergesprek!

De virtuele satelliet wordt ‘reality’

Kijk hier de sessie terug

Wordt besluitvorming, in tijden van klimaatverandering en intensiever landgebruik, steeds meer gebaseerd op gestandaardiseerde informatievoorziening? En welke rol kunnen nanosatellieten de Nederlandse waterbeheerders bieden op (korte) termijn? Een prikkelende sessie over de toekomst van het Nederlandse waterbeheer. 

We nemen je graag mee in de wereld van de ‘klassieke’ satellieten en nanosatellieten, en sluiten af met het delen van een toekomstbestendige, futuristische visie genaamd De Virtuele Watersatelliet.

Bestuurders en besluitvormers zijn meer dan welkom om in gesprek te gaan over hoe deze visie invloed kan hebben op operationele en strategische sturing van het Nederlandse waterbeheer in de toekomst.

Aquatische insecten: verklaring van trends in voorkomen

Studies naar de trends in de aanwezigheid van insecten over de laatste 25 jaar hebben voor opschudding gezorgd. De biomassa aan insecten  in natuurgebieden in Duitsland is de afgelopen decennia met ca 70% afgenomen. Aannemelijk is gemaakt dat de situatie in Nederland niet anders is. Een belangrijk deel van de insecten kent in hun levenscyclus een aquatische fase. De vraag was daarom of deze trend ook waarneembaar is voor insecten in oppervlaktewater. Dat is ook van belang om iets te kunnen zeggen over de mogelijkheid dat de ecologische doelen van de KRW gehaald kunnen  worden. Onderzocht is eveneens welke factoren van invloed zijn op de waargenomen trends, zoals nutriëntenconcentraties, landgebruik, én toxische druk, veroorzaakt door de aanwezigheid van giftige stoffen.

In een tweede blokje zal ingegaan worden op de uitkomsten van experimenten in een ‘levend laboratorium’. Onder gecontroleerde omstandigheden is gekeken naar de invloed van microverontreinigingen op aquatische ecosystemen.

Waterveiligheid in vijf kernbegrippen

Kijk hier de sessie terug

The doors of perception

Waterveiligheid, ook wel hoogwaterbescherming: dit is uitermate belangrijke voor Nederland. 

Welke rol speelt kennis daarbij? Hoe veilig zijn we achter de dijken? Vertrouwen we volledig op de waterbeheerders? En wat doen ze dan? Of vertrouwen we meer op data?

In deze sessie (en navolgende sessies) bespreken we het Nederlandse waterveiligheidsbeleid. 

In deze eerste sessie behandelen we vijf kernbegrippen: risico, veiligheidsfilosofie, beoordelen, zorgplicht en systeemwerking. Dit zijn ‘the doors of perception’ en bieden toegang tot de essentie van het beleid. Een introductie in een de wereld achter de dijken met een filosofisch tintje.

Hierna komen sessies over drie inspirerende praktijkvoorbeelden: 'Hoe sterk zijn sluisdeuren? Van onderbuik naar onderbouwd',  'Verder kijken dan je neus lang is: Remote sensing' en 'Herbezinning op veiligheid: klassiek of klimaatadaptief?'. Elk onderdeel is ook los te bezoeken.

How to make facts matter? Over hoe mensen keuzes maken, beïnvloeding, rol van emotie en effectief gebruik van feiten

Kijk hier de sessie terug

Hoe inzicht in de werking van ons brein helpt om feiten een betere plek te geven in besluitvorming.

Veelal zijn kennis, argumenten en feiten niet doorslaggevend in besluitvorming. Dat is niet zo raar als je je realiseert dat emoties de baas zijn in ons brein. Alleen bij bewuste keuzes hebben argumenten invloed. Helaas maken we het overgrote deel van onze keuzes onbewust en dan hebben feiten dus weinig impact. Maar we kunnen bij mensen wel bewuste keuzes uitlokken. Door het slim benutten en creëren van verandermomenten kunnen we ruimte krijgen voor het wegen van feiten. Daarnaast kan je met slimme gedragsbeïnvloeding de feiten voor zich laten spreken. Maar dat kan ook met fictie.

In deze sessie ervaar je hoe ons brein keuzes maakt, welke plek keuzes daarbij hebben en hoe je die keuzes en de invloed van feiten kunt beïnvloeden. Met experimenten over de werking van je hersenen, voorbeelden van effectieve beïnvloeding uit de watersector en concrete tips en tricks kan je na deze sessie direct aan de slag.

Welke impact heeft DNA-data op afvalwaterbeheer?

In deze sessie maak je kennis met de state of the art van DNA-technieken en de kansen die ze bieden voor het opsporen van organismen en het verkrijgen van inzicht in (afval)watersystemen.

Hoe kan DNA-data van water vervolgens helpen bij besluitvorming? We presenteren een aantal praktijkcases zoals het actiefslib-dashboard van RWZI Raalte, ecologisering van RWZI effluent en (on-site) monitoring van RWZI’s voor early-warning systemen. 

In deze inspirerende sessie gaan we inhoudelijk in op de kansen van het ontsluiten van DNA-data van het RWZI microbioom. Ook geven we concrete handreikingen over hoe deze data in te zetten is voor besluitvorming rondom ons afvalwater en het zuiveren hiervan. We voeren een gesprek over de nut en noodzaak van DNA-data voor waterbeheerders. 

Wil je ook DNA-data van jouw afvalwatersysteem ontvangen? We verloten twee actiefslib-analyses onder de aanwezigen!

Voorspellende gaven?! Prognoses en omgaan met onzekerheid

Kijk hier de sessie terug

Prognoses spelen een belangrijke rol bij een goed functionerende afvalwaterketen. Gezien ontwikkelingen als ketensamenwerking, klimaatverandering/-adaptatie, circulariteit en de noodzaak tot verwijdering van opkomende stoffen zoals medicijnresten, gaat het belang van afvalwaterprognoses toenemen.

In het programma ‘prognoses in de afvalwaterketen’ werken de waterschappen samen aan het verbeteren van de beschikbaarheid en kwaliteit van benodigde data en methoden voor de verdere professionalisering van prognoses.

In deze live talkshow gaan we, met bestuurders, directeuren en deskundigen, in op onzekerheid, het belang en de toekomst van prognoses maken. Helpt een betrouwbaardere prognose om betere besluiten te nemen en ontwerpen te maken? Weten de managers en bestuurders genoeg van de rekenmeesters of hebben ze eigen voorspellende gaven? En we zijn natuurlijk benieuwd naar welke voorspellende gave of vraag jij wil inbrengen!

Alle sprekers van deze sessie: 

Emil Hartman en Henry van Veldhuizen (Vallei en Veluwe), Rudi Gerard (WRIJ), Ad de Man (WBL), Gert van der Kooij (Rijnland), Wouter Stapel (RHDHV), Vincent de Man (Dunea), Anneke Spijker (hWh), Mark Lamers (HHNK), Wijnand Turkensteen (Aa & Maas), Bert Palsma en Kees Broks van STOWA

Klimaatadaptatie: De beste stuurlui… zijn al aan boord

Kijk hier de sessie terug

Hoe maak je gebruik van ervaringskennis? Mag je fouten maken en hoe deel je kennis van zaken die niet blijken te werken? Hoe weet je wat collega’s en ketenpartners bezighoudt en hoe zorg je ervoor dat je tijd en budget krijgt om te werken aan klimaatadaptatie? Wat willen burgers en bedrijven eigenlijk?

In deze sessie delen we antwoorden op deze vragen. Maar ook de vragen die jij hebt over klimaatadaptatie. Na een centrale start met inspirerende pitches gaan we in groepen uit elkaar over verschillende thema’s zoals verdroging, hitte, wateroverlast, verzilting, waterkwaliteit in oppervlakte- en grondwater.

We maken verbindingen in het netwerk en met verschillende maatschappelijke opgaven (klimaat, energie, biodiversiteit, bouwopgave). Natuurlijk staan we stil bij de vraag: hoe dan? Hoe krijg ik een opdracht van mijn manager? Hoe werk ik slimmer aan klimaatadaptatie met mijn organisatie? En misschien wel het belangrijkste: waar word jij enthousiast van?

Hoe sterk zijn sluisdeuren? Onderbuik of onderbouwd?

Kijk hier de sessie terug

Hoe sterk zijn sluisdeuren? Als voorbeeld zoomen we in op de houten sluisdeuren van de Bernhardsluis in het beheergebied van Waterschap Drents Overijsselse Delta. Hoe weten we hoe sterk ze zijn?

Wat als keren van water niet van buiten maar van binnen nodig is? Door droogte is het namelijk noodzaak om water vast te houden. Het onderbuikgevoel van veel mensen zei dat de deuren sterker waren dan de berekeningen lieten zien. Vanwege de grote mogelijke gevolgen (zowel fysiek als politiek) is door betrokkenen en experts onderzocht om dit beter te kunnen onderbouwen. 

Stap in en leer in deze sessie hoe deze inzichten ook voor een andere situatie zijn toe te passen!

Deze sessie sluit aan bij de inleidende sessie 'Waterveiligheid in vijf kernbegrippen' en kan ook los worden bezocht.

Kennis delen #HOEDAN - 6 inspirerende verhalen

Kijk hier de sessie terug

Soms hoor je zo’n gaaf voorbeeld. Zo eentje die aanzet tot nadenken en tot actie. Tijdens de sessie Kennisdeling #HOEDAN komen 6 van zulke gave voorbeelden aan bod. Je krijgt ze in sneltreinvaart om je oren. Elk verhaal duurt namelijk 6 minuten en 40 seconden. In deze 'Pecha Kucha' gebruikt elke spreker 20 dia’s waarover 20 seconden verteld kan worden.

Na deze snelle ronde van 6 inspirerende verhalen start een panelgesprek om duiding te geven over kennisdelen en wat daarin werk en niet werkt. Wil je erbij zijn? Klik dan ook op die aanmeldknop.

Verder kijken dan je neus lang is: Remote sensing

Kijk hier de sessie terug

Monitoring van droogte via remote sensing en veldmetingen 

Hoe krijgen we beter inzicht in de verdroging van boezemkades? Hoe kunnen we het best bepalen of de kades verdrogen?

STOWA, TU Delft, Miramap en diverse waterschappen werken samen om deze vragen te beantwoorden. Ze maken hierbij gebruik van satellietbeelden, sensoren in de dijk, metingen op de dijk en analyse van camerabeelden. 

In deze sessie krijg je meer inzicht in de methodes die worden gebruikt, welke meerwaarde deze gegevens hebben. Daarna gaan we graag me je in discussie.

Deze sessie sluit aan bij de inleidende sessie ‘Waterveiligheid in vijf kernbegrippen’ maar kan ook los worden bezocht.

Digitale transformatie en datagestuurd waterbeheer

Kijk hier de sessie terug

Digitale transformatie en datagestuurd waterbeheer is niet meer weg te denken. Benutten we alle data die op de plank ligt optimaal? Kan alles data gedreven en komt de mens er dan niet meer aan te pas zoals bij de Maeslantkering? Schrijf je in voor dit webinar over data, feiten, inzicht en de waarde de we eraan geven. Er komen voorbeelden van nieuwe technologie, het DEEP-programma en toepassingen daarvan aan bod.

Samen met hoogleraar Etiënne Rouwette (Radboud Universiteit) gaan waterbeheerders en digitaliseringsdeskundigen in gesprek over het vertrouwen in techniek en de verhouding met menselijke inzichten. Een gesprek over waar het in de nabije toekomst naar toe gaat. Kunnen we het dadelijk veel slimmer en sneller? Of zegt het dashboard eigenlijk precies dat wat je als gebruiker wilt lezen? Luister en praat jij zelf mee of laat je het over aan je avatar?

Kennis delen #HOEDAN - het gesprek

Kennis is de kern van STOWA. Hoe zorgt STOWA dat kennis gedeeld wordt, dat het doorwerkt en toegepast wordt? Hoe werkt kennis bij waterbeheerders? Maar misschien nog wel belangrijker is hoe jij zelf met kennis omgaat. Welke behoefte heb jij? 

Na een serie presentaties in het voorgaande programmaonderdeel over kennisdelen #HOEDAN praten we in dit festivalonderdeel met betrokkenen over hoe kennis benut kan worden. Commitment over het gebruik van kennis bij de start van een onderzoek kan helpen met het gebruiken van de kennis als die er is. Een gesprek over kennis-maken, kennis-productie en kennis-samenspel.

Maarten Claassen gaat in gesprek met onder andere Joost Buntsma, Auke de Ridder, Anjo Travaille en Vincent Marchau over het #HOEDAN van kennismanagement en kennisdelen.

Herbezinning op veiligheid: klassiek of klimaatadaptief?

Kijk hier de sessie terug

Willen we een gebied beschermen met de inzet van steeds meer techniek en hogere dijken? Of willen we de stad adaptief en veerkrachtig maken, waarbij onder extreme omstandigheden er wel sprake zal zijn van wateroverlast, maar waarbij de veiligheid nooit in het geding is? 
In deze sessie nemen we Zwolle onder de loep. Een stad die kwetsbaar is voor hoogwatersituaties.

De adaptieve insteek betekent een herbezinning op de veiligheidsbenadering en vergt voor Zwolle minder techniek, maar meer vierkante meters. Maar weten we dat wel zeker?

Deze sessie sluit aan bij de inleidende sessie‘Waterveiligheid in vijf kernbegrippen’ maar kan ook los worden bezocht.