24 november 2020
Belangrijke lessen uit aquathermie projecten
Aquathermie - het terugwinnen en hergebruiken van warmte uit afvalwater en oppervlaktewater - komt eraan. Het heeft potentie als duurzame manier om woningen te verwarmen. Met een glansrol voor waterbeheerders. STOWA bundelde in een studie de ervaringen die zijn opgedaan in veertien aquathermieprojecten. De studie maakt helder waar je op moet letten bij aquathermieprojecten om ze tot een succes te maken, zowel wat betreft techniek als organisatie. De gebundelde ervaringen dragen bij aan een verdere succesvolle toepassing van aquathermie.
De uitgevoerde studie sluit aan op de grote belangstelling die er is voor kansrijke warmtebronnen, om stappen te zetten in de warmtetransitie van de gebouwde omgeving. In Regionale Energiestrategieën (RES), de Transitievisie Warmte en wijkuitvoeringsplannen zoeken overheden de komende jaren samen met netbeheerders, bedrijfsleven en inwoners naar duurzame alternatieven voor aardgas. Aquathermie voorziet in de toekomst mogelijk in de helft van de totale warmtebehoefte in ons land. Dat maakt het extra interessant om zoveel mogelijk op te steken van bestaande projecten.
Betrouwbaar en gebruiksvriendelijk
De voornaamste conclusie van de studie: aquathermie blijkt technisch betrouwbaar en gebruiksvriendelijk. Een project is wel altijd maatwerk, door kenmerken als de specifieke locatie en de warmtevraag. Het vergt samenwerking met veel (lokale) partijen. In projecten is er telkens de afweging: investeer je in materiaal dat langer meegaat, of ga je uit van extra tussentijds onderhoud? Installaties kunnen bijvoorbeeld gevoelig zijn voor vervuild water. Dit is te ondervangen met betere, maar duurdere materialen, zoals titanium in plaats van roestvrij staal.
Het is verder raadzaam om bij het ontwerp rekening te houden met de mogelijkheid van verdere uitbreiding van het aantal aansluitingen, zodat je de bron voor aquathermie optimaal kunt inzetten.
Het rapport trekt deze (en meer) lessen uit veertien praktijkvoorbeelden. De onderzoekers hielden daarvoor interviews met waterbeheerders, exploitanten en gebruikers. De voorbeelden lopen uiteen van één woning tot grote kantoren en een wijk met 1600 woningen.
Waterbeheer en Regionale Energiestrategieën
De uitgevoerde studie maakt onderdeel uit van WARES, het onderzoeksprogramma voor WAterbeheer en Regionale EnergieStrategieën van STOWA en de Unie van Waterschappen, dat mede mogelijk wordt gemaakt door financiering van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. WarmingUP, een consortium van energiebedrijven, netbeheerders, onderzoekersinstellingen en overheden, werkt aan een handreiking voor het organiseren van (samenwerking in) aquathermieprojecten. Ons onderzoek naar veertien praktijkvoorbeelden levert hiervoor goede bouwstenen.