Adviseur Mark Lamers van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (foto) is samen met Lisette Beets (Waternet) en Jeldrik Bakker (CBS) de drijvende kracht achter de pilot, die werd uitgevoerd in het kader van het onderzoeksprogramma ‘CoP Afvalwaterprognoses’ van STOWA en Het Waterschapshuis. Hij legt het belang uit van goede prognoses: “Waterschappen, maar ook gemeenten en drinkwaterbedrijven, willen heel graag weten hoeveel afvalwater ze op enig moment in de toekomst kunnen verwachten, of hoeveel drinkwater ze moeten produceren. Waterschappen hebben deze gegevens nodig voor de in de toekomstige benodigde zuiveringscapaciteit. Maar bijvoorbeeld ook om te bepalen hoe groot de capaciteit moet worden van nageschakelde technieken om medicijnresten te verwijderen. Gemeenten hebben het nodig bij de aanleg van transportleidingen en het bepalen van de capaciteit van (nieuwe) rioolgemalen.”

Koppeling

De CBS-gegevens geven specifieke informatie over het aantal inwoners in een gebied, maar ook over de leeftijdsopbouw. Ze geven tevens inzicht in het aantal objecten en de specifieke functie ervan. Denk aan wonen, kantoren, maar ook onderwijs, industrie of gezondheidszorg. Lamers: “Zo krijg je een goed beeld van de hoeveelheid afvalwater, maar ook van het soort afvalwater dat je binnenkrijgt. In het afvalwater van een verzorgingshuis zitten uiteraard veel meer medicijnresten dan in dat van een kantoor. Het CBS maakt ieder jaar een update van deze gegevens, dus je hebt altijd de beschikking over actuele gegevens.”

De stap die nu is gezet - de koppeling van zuiveringseenheden aan CBS-gegevens - is nog handmatig uitgevoerd. Lamers: “De komende tijd gaan we werken aan een geautomatiseerde koppeling, zodat waterschappen, gemeenten en drinkwaterbedrijven altijd heel snel een actueel overzicht hebben. Hierin gaat de Centrale Distributie Laag van het Waterschapshuis een belangrijke rol spelen.”

Ten slotte: De door Lamers c.s. gemaakt koppeling had nog een mooie bijvangst. Het was een geluk bij een ongeluk, zou je kunnen zeggen. Want dankzij deze koppeling kunnen de in het afvalwater aangetroffen RNA-resten van het Coronavirus (wekelijks gemeten op zo’n 300 rwzi’s) nauwkeurig worden gekoppeld aan het aantal personen en het aangesloten gebied dat op een bepaalde zuivering loost. Op het coronadashboard van het RIVM staat sinds kort dan ook een overzicht van het aantal aangetroffen RNA-deeltjes per 100 duizend inwoners. Dat getal varieert overigens flink. Kijk voor de meest actuele cijfers op Het coronadashboard.

Voor specifieke vragen over dit onderwerp, kunt u contact opnemen met Mark lamers van Het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, m.lamers@hhnk.nl. De stap die nu is gezet - de koppeling van zuiveringseenheden aan CBS-gegevens - is nog handmatig uitgevoerd.