In een korte reportage benadrukte dijkgraaf van Hollands Noorderkwartier, tevens STOWA-voorzitter Luc Kohsiek daarna het toenemende belang van kennis voor het waterbeheer, zeker gezien de enorme uitdagingen waar de waterschappen voor staan. STOWA was de afgelopen 50 jaar volgens hem belangrijk voor de waterschappen, maar wordt in het licht van alle uitdagingen de komende 50 jaar wellicht nog veel belangrijker, aldus Kohsiek. Dijkgraaf van Hunze en Aa’s Geert-Jan ten Brink benoemde het onafhankelijke en vraaggestuurde karakter van STOWA. In een reactie daarop benadrukte Buntsma deze ‘belangenloosheid’, juist om ervoor te zorgen dat de uitgevoerde onderzoeken en de resultaten boven enkele twijfel verheven zijn. ‘Daar mag nooit discussie over ontstaan’, aldus Buntsma die als een van de succesfactoren ook het feit noemde dat de financiering van STOWA goed en structureel geregeld is. Daardoor is er ruimte voor meerjarige onderzoeksprogramma’s.

Hierna kregen de kijkers een korte animatie te zien, gemaakt ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan. Belangrijkste boodschap: de kracht van al die kennis zit niet in mooi opgeschreven onderzoeksresultaten, maar in de wijze waarop je die resultaten voor je kunt laten werken. Vandaar de T van toegepast in de naam van STOWA. > Bekijk de animatie

Dat deed hij aan de hand van Thales van Milete, een Griekse filosoof die leefde zo’n 600 jaar voor Christus. Hij wordt beschouwd als een van de grondleggers van het wetenschappelijke denken, aldus Haring. Hij hanteerde als uitgangspunt dat men conclusies over het universum louter en alleen mag baseren op het universum zelf. Dus niet op iets goddelijks, wat tot dantoe gebruikelijk was. Bovendien vond hij dat opvattingen moeten worden gestaafd aan de hand van argumenten. Bij een wetenschappelijke houding hoort volgens Haring dat je je niet laat leiden door emoties, maar door rust en ratio. Wetenschap is volgens hem speels en verlangt creativiteit. En voor dat laatste heb je anderen nodig, zoals STOWA de waterschappen en vice versa.

Gebruikt water

In het blok daarna werd er ingezoomd op de ontwikkelingen rond afvalwater. Onder leiding van Sacha de Boer bespraken beleidsadviseur Waterketen bij Zuiderzeeland Rien de Ridder, hoogleraar Milieutechnologie Huub Rijnaarts van de WUR en programmacoördinator Afvalwatersystemen Cora Uijterlinde van STOWA de ontwikkelingen op dit gebied. Volgens Uijterlinde dekt de term ‘afvalwater ‘de lading niet meer; de term ‘gebruikt water’ doet dat een stuk beter, juist omdat er allerlei ontwikkelingen zijn om dit gebruikte water weer in te zetten voor bijvoorbeeld zoetwatervoorziening, en te ‘upcyclen’ tot industrie- of proceswater. Bovendien worden er in toenemende mate allerlei waardevolle grondstoffen uit gehaald, zoals cellulose en fosfaat.

Huub Rijnaarts haakte daarbij aan. Hij is trekker van een ambitieus project – AquaConnect – waar ook STOWA aan deelneemt. Dit project richt zich op het koppelen van watervraag aan wateraanbod, via het produceren van ‘water op maat’ voor afnemers en het creëren van een slimme waterinfrastructuur om wateraanbieders en watervragers daadwerkelijk aan elkaar te koppelen. Dit als oplossing voor het zoetwaterprobleem. Rien de Ridder legde uit waarom het zo belangrijk is dat we goed inzicht krijgen in de hoeveelheid water die naar de zuivering komt, en de kwaliteit van dat aangevoerde water. Op deze manier kun je gaan sturen in het aanbod en ook je zuiveringscapaciteit (bijvoorbeeld voor medicijnrestenverwijdering) steeds beter afstemmen op de hoeveelheid en de kwaliteit van het binnenkomende afvalwater.

Nederland over 100 jaar

WUR-onderzoeker Klimaatadaptatie Tim van Hattum gaf een korte presentatie over de toekomst van Nederland. Hij maakte daarvoor samen met een groot aantal collega-wetenschappers een toekomstbestendige kaart van hoe Nederland er over 100 jaar uit kan komen te zien. De enorme opgaven die er liggen op het gebied van landbouw, biodiversiteit, duurzaamheid, water, klimaat en economie kunnen we volgens Van Hattum niet tackelen met technische, korte-termijnoplossingen. Van Hattum en zijn collega’s zetten in op zogenoemde nature-based solutions en hebben die een gezicht gegeven op deze kaart. Zij hebben Nederland daarbij bewust ‘op zijn kant’ gelegd, om de kijker uit te dagen om op een andere manier naar ons land te kijken.  > Download de kaart

Prachtig werkveld

Daarna ging Sacha de Boer kort in gesprek met drie jonge waterprofessionals: Rosanne Meilink, Rinze de Vries en Fleur van Gool. Meilink en Van Gool werken beiden als watertrainee bij respectievelijk de staf van de Deltacommissaris en STOWA. Rinze de Vries is eigenaar van Noria, een bedrijf dat een oplossing heeft bedacht voor het verwijderen van plastic afval uit Nederlandse rivieren. De Boer liet zich verrassen door het enthousiasme van de jongelingen. Volgens de drie ligt de grootse uitdaging voor het waterbeheer in het waarmaken van alle ambities: hoe zorgen we ervoor dat we echt klimaatbestendig en waterrobuust worden in 2050, zoals we met elkaar hebben afgesproken? Ze hadden ook nog een advies aan de waterwereld hoe je jongeren voor dit werkveld kunt interesseren: laat zien wat voor prachtig werk je doet en geef ook aan wat de ontwikkelings- en carrièremogelijkheden zijn, want dat vinden ambitieuze jongeren belangrijk om te weten. STOWA is onlangs het project Jong Waterbeheer gestart waarin wordt gekeken hoe jonge waterprofessionals het best kunnen worden ondersteund met kennis en kunde. Onderdeel daarvan is de Young Talent Day die op 14 oktober plaatsvindt, in het kader van 50 jaar STOWA.

Trend of golf?

Het laatste woord van deze talkshow was aan Bas Haring. De Leidse wetenschapper was om te beginnen verrast door het enthousiasme en optimisme van de jonge waterbeheerders aan tafel. Allen gaven aan ‘zin te hebben in de toekomst’. Dat stemt op zijn minst hoopvol. Verder gaf hij de kijkers mee dat er meer manieren zijn om te kijken naar problemen en oplossingen. Je aanpassen aan veranderende omstandigheden door af en toe tien centimeter water in je huis te accepteren, is ook een oplossing, daagde hij de kijker uit. En als je iets langer nadenkt kan iets dat op het eerste gezicht een stijgende trend is, ook het eerste deel van een golf zijn…

Tot slot over het werk van STOWA: dat gaat om kennis verwerven en innoveren. Het is logisch elkaar daarbij op te zoeken. Maar het is volgens Haring ook nodig om je in dit proces af en toe even terug te trekken uit het rumoer, en zelf na te denken.

Deze talkshow terugkijken? Dat kan! > KLIK HIER