22 juli 2021
Hoe extreem was neerslag in Limburg?
Hoe uitzonderlijk waren de neerslaghoeveelheden die onlangs in Zuid-Limburg in een tijdsbestek van 48 uur vielen? Uit de neerslagstatistieken die in opdracht van de STOWA in 2019 zijn opgesteld door KNMI en HKV Lijn in water, blijkt dat zulke neerslaghoeveelheden in twee dagen zeer uitzonderlijk zijn en een herhalingstijd hebben van ongeveer 1000 jaar. Dat wil zeggen dat de kans van optreden ongeveer eens per 1000 jaar is.
Op twee KNMI-stations in Zuid-Limburg ten oosten van Valkenburg viel in twee dagen tijd (dinsdag 13 juli en woensdag 14 juli) meer dan 150 millimeter. Het gaat om neerslagstation Schaesberg waar 158 mm viel en station Ubachsberg waar 182 mm viel. Zeven neerslagstations in Zuid-Limburg noteerden in diezelfde twee dagen meer dan 100 mm. In het Zuid-Limburgse heuvelland is eerder (vanaf 1951) op een KNMI-station nooit meer dan 120 mm neerslag genoteerd in twee dagen.
Lokaal of niet?
De extreme neerslag was zeker niet lokaal, hetgeen blijkt uit de bijna gelijktijdige hoogwaters op de Maas (extreme neerslag voornamelijk afkomstig uit de Belgische Ardennen) en de Roer (afkomstig uit Duitsland). Beperken we ons tot de grootte van het gebied met extreme neerslag in Zuid-Limburg tot de grenzen met België en Duitsland, dan geeft dat eveneens een kans van optreden van ongeveer eens per 1000 jaar. Specifiek betreft het hier de zeven Nederlandse meetstations met meer dan 100 mm, corresponderend met een gemiddelde hoeveelheid van ongeveer 140 mm in een gebied van ongeveer 25 x 25 km2.
Neemt de kans op extreme neerslag toe?
Het KNMI meet de neerslag sinds het begin van de vorige eeuw systematisch. Daaruit komt naar voren dat de neerslag gemiddeld toeneemt. De kans op extreme neerslag is sinds het begin van de metingen al ongeveer twee keer zo groot geworden. De oorzaak ligt in klimaatverandering. Door de toename van de temperatuur kan de lucht meer vocht bevatten en kan het dus ook harder regenen. Van extreme neerslag spreken we in Nederland overigens als er meer dan 50 mm neerslag valt in een uur of meer dan 100 mm in 24 uur.
Uit de klimaatscenario’s van het KNMI blijkt dat de kans op dit soort neerslaggebeurtenissen in de toekomst nog verder kan toenemen, richting 2100 wel met een factor 5 tot 10, ofwel: ze kunnen tot 10 keer zo vaak voorkomen als nu. Dat betekent dat dit soort neerslaggebeurtenissen zoals nu in Zuid- Limburg plaatsvond, eens per 100 jaar op kan treden. Kortom, wat we nu zien is zeldzaam. Maar het is de verwachting dat we dit soort neerslaggebeurtenissen in de toekomst vaker zullen meemaken.
Meer weten over de neerslagstatistieken? Klik HIER
Dit bericht is opgesteld in samenwerking met het KNMI.