Skip to main content Skip to main nav

22 februari 2023

Geslaagde proef met opblazen dijk als mogelijke noodmaatregel

Op dinsdagmiddag 28 februari vond op het oefenterrein van het ministerie van Defensie in de Marnewaard, Groningen, een demolitieproef plaats, een zogenoemde Breach Initiation Test. Tijdens deze proef maakte de genie met explosieven op gecontroleerde manier een gat (bres) in een kunstmatig aangelegde dijk. Dit kan een noodmaatregel zijn bij een hoogwatercrisis. De proef maakte onderdeel uit van het internationale EU INTERREG Polder2C’s project. Het doel van deze proef was kennis over noodmaatregelen bij een hoogwatercrisis vergroten.

We wilden meer te weten komen over het gebruik van explosieven voor het maken van een bres in de dijk, als noodmaatregel. Door te kiezen waar we de dijk doorbreken, kunnen we het afvoeren van overtollig water veilig beheersen en bijvoorbeeld naar grasland leiden in plaats van naar een bevolkt gebied. Dit experiment laat zien wat de impact is van de explosieven op de dijk, de ontwikkeling van de bresvorminging en waar het water naartoe gaat. Het was een uniek experiment dat we voor het eerst hebben gedaan. En het was een groot succes", aldus Ludolph Wentholt van STOWA. Deze test werd uitgevoerd in een veilige testzone met een aangelegde dijk en een bassin met water, speciaal voor dit doel ontworpen.

Noodoplossing 

Tijdens de watersnood in 2011 in de staat Missouri werd het opblazen van een dijk om een benedenstrooms gelegen dijksysteem te ontlasten, succesvol toegepast. Deze dijk was ontworpen door middel van een buizensysteem, om met explosieven verwijderd te worden. Het doel was om zo het water de ruimte te geven en New Orleans te beschermen. Nederland heeft de maatregel in het verleden genomen als verdedigingsmaatregel: om tegenstanders uit een gebied te weren.

Het inzetten van het slaan van een gat in een dijk in vredestijd, juist om schade te beperken, is nieuw. Want een proef met een bresinitiatie met explosieven heeft nooit eerder in Nederland plaatsgevonden, zo bleek na onderzoek door het 275 jubilerende regiment genietroepen. Het maken van een gat in een dijk moet snel, met lichte middelen en gecontroleerd gebeuren. Dit is tijdens de proef onderzocht en getest. Uiteindelijk bepaalt tijdens een hoogwatercrisis de Veiligheidsregio samen met het waterschap en Rijkswaterstaat welke noodoplossing gekozen wordt.

Polders2C’s

De demolitieproef vond plaats binnen het internationale EU INTERREG-project Polder2C’s en werd geïnitieerd door het Ministerie van Defensie in nauwe samenwerking met Waterschap Noorderzijlvest. Veertien organisaties die zich bezighouden met waterveiligheid uit België, Nederland, Frankrijk en Engeland hebben hun krachten gebundeld om ons beter te wapenen tegen de effecten van klimaatverandering, zoals de stijgende zeespiegel. Focusgebieden zijn: waterkeringen, noodmaatregelen en kennisdeling over de sterkte van waterkeringen en crisisbeheersing. De lead partners van Polder2C’s zijn STOWA en het Vlaamse Waterbouwkundig Laboratorium. 

Foto omslag: Patrik Peeters (Waterbouwkundig Laboratorium Vlaanderen / Polder2C's) en Ludolph Wentholt (STOWA / Polder2C's) bij de doorgebroken dijk in de Marnewaard.

 

Polder2C’s ontvangt een bijdrage van 3,9 miljoen euro uit het Europese Interreg 2 Zeeën programma 2014-2020, mede gefinancierd door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling in het kader van subsidiecontract No [2S07-023]. Meer informatie vind je op www.interreg2seas.eu.