Gezond zwem- en recreatiewater is voor iedereen van groot belang, maar de kwaliteit van het water is aan sterke veranderingen onderhevig. Dat komt onder meer door piekverontreinigingen via riooloverstorten en lozingen, waardoor er fecale besmettingen kunnen plaatvinden (in gewone mensentaal: poep en pies). Deze hebben in het verleden bij diverse (zwem)evenementen al geleid tot ziekte onder de deelnemers. Ook beheerders van aangewezen zwemlocaties worden soms geconfronteerd met piekverontreinigingen.

STOWA en stichting RIONED hebben, met name voor wateren die niet hoeven niet te voldoen aan de kwaliteitseisen voor officieel zwemwater (plus bijbehorende controles), een landelijk toepasbare handreiking opgesteld. Het helpt alle betrokken partijen bij het maken van goede afwegingen waar, wanneer en onder welke voorwaarden een waterevenement kan plaatsvinden. De handreiking kunt u hier downloaden.

Detectie

Meer recent heeft een onderzoek gelopen waarin praktijkervaring is opgedaan met twee snelle methoden voor het detecteren van fecale verontreinigingen (mobiele qPCR en de BACTcontrol). De uitkomsten zijn vergeleken met de standaard kweekmethoden (MPN Colilert) zoals die staan genoemd in o.a. de Europese Zwemwaterrichtlijn.

Volgens deze richtlijn moet het aantal zogenoemde E. coli bacteriën van officieel aangewezen zwemwateren regelmatig worden bepaald. Daarnaast worden er in Nederland grenswaarden gehanteerd voor een acuut risico.

Uit het praktijkonderzoek komt naar voren dat waterbeheerders beide onderzochte methoden kunnen inzetten om de aanwezigheid van fecale verontreinigingen in oppervlaktewater te onderzoeken. De testen waren echter niet voor alle testlocaties even succesvol. De opgedane ervaringen geven volgens de opstellers van het rapport vertrouwen en aanknopingspunten om deze ook op andere locaties in te zetten en zo bij niet-officiële zwemlocaties toch een beeld te krijgen of, wanneer en in welke mate fecale verontreinigingen aanwezig zijn.

Met deze on-site methoden kan volgens de onderzoekers snel het actuele gezondheidsrisico ingeschat worden en worden bepaald of een evenement wel of niet door kan gaan of dat een officiële zwemlocatie gesloten moet worden. De methoden zijn echter nog niet geschikt voor alle zwemlocaties, dit lijkt per locatie beoordeeld te moeten worden.

> Download het rapport 'Snelle detectie van fecale besmetting in zwemwater'.

Foto onder: Waterrecreatie aan de Weesperzijde in Amsterdam.