Bestrijding van uitheemse, woekerende oever- en waterplanten, zoals de Waterwaaier (Cabomba) en de Grote waternavel, vergen vaak grote inspanningen van waterbeheerders. Er zijn voorbeelden waarin deze uitheemse soorten dermate snel watergangen koloniseren, dat snelle bestrijding vereist is. De verwachting is dat problemen met uitheemse soorten planten (en dieren) in watergangen in de toekomst gaan toenemen. Dit is een gevolg van klimaatverandering en toenemende internationale handel, waarbij steeds vaker potentiële plaagsoorten over de wereld worden verspreid.

Om de veiligheid en de functionaliteit van waterinfrastructuur te kunnen garanderen, is bestrijding en/of beheersing van invasieve uitheemse soorten noodzakelijk. Niet elke waterbeheerder maakt hierin echter dezelfde keuzes en het aantal methoden dat hen tot beschikking staat, is beperkt tot voornamelijk het mechanisch of handmatig bestrijden van overlast.

Momenteel is een nieuwe Europese wet in voorbereiding. In deze wet worden regels vastgesteld om de negatieve gevolgen van zowel de opzettelijke als onopzettelijke introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten op de biodiversiteit en de ecosysteemdiensten te voorkomen, tot een minimum te beperken en te verzachten. Op grond van deze wet moeten de lidstaten invulling gaan geven aan een intensievere bestrijding, en in sommige gevallen eliminatie, van invasieve exotische plantensoorten.

Het is niet aannemelijk dat in alle gevallen met mechanisch of handmatig verwijderen alleen, aan de nieuwe eisen en regels voor het bestrijden dan wel elimineren van probleemsoorten kan worden voldaan. Daarbij bestaat er twijfel over de effectiviteit van deze bestrijdingstechnieken. Eventuele inzet van chemische danwel biologische bestrijdingstechnieken is echter nauwelijks mogelijk, vanwege wettelijke beperkingen. Ook speelt hierbij de publieke opinie een rol, vanwege het slechte beeld dat over deze bestrijdingstechnieken bestaat.

Om op een dergelijk gevoelig thema tot een afgewogen oordeel te kunnen komen is een goed afwegingskader vereist, met een wetenschappelijke onderbouwing van de voor- en nadelen van de verschillende methoden of combinaties van methoden. Een dergelijk kader ontbreekt echter op dit moment. Voorliggend rapport is opgesteld als eerste stap naar een meer volwaardig afwegingskader voor het kiezen van de meest adequate bestrijdings-, of beheermethode.