In het project ‘Zoetwaterfabriek awzi De Groote Lucht’ is een langdurige proef uitgevoerd met ozonisatie voor de afbraak van diverse microverontreinigingen. Dit onderzoek was bedoeld als mogelijke opmaat naar het grootschalig toepassen van ozon op deze awzi. Daarbij is het idee om ook nog eens het gezuiverde water te hergebruiken in de polder, in plaats van het lozen op de rivier. Hierdoor lagen er ook uitdagingen op het gebied van stikstof- en fosfaatverwijdering. Dit is meegenomen in het onderzoek door ozon en zandfiltratie te combineren.

De resultaten zijn positief en sluiten aan bij de internationale bevindingen waarin ozon is toegepast. Met ozonisatie kunnen hoge verwijderingsrendementen worden behaald. De meeste gidsstoffen worden voor 80 tot 100 procent verwijderd. Ook de effectmetingen op micro-organismen laten positieve resultaten zien. De toxiciteit neemt aanzienlijk af tot een acceptabel niveau. De meerwaarde van een continu nageschakeld zandfilter voor afname van toxiciteit is niet aangetoond. Al lijken er wel aanwijzingen te zijn dat het bijdraagt aan de verwijdering van sporen van de bacterie Clostridia.

Als een oxidatietechniek zoals ozon wordt toegepast, kunnen er ook afbraakproducten worden gevormd. Het bekendste afbraakproduct is bromaat. In zijn algemeenheid geldt dat hoe hoger de bromide- en ozonconcentratie, hoe meer bromaat er wordt gevormd.

Dit onderzoek toont aan dat het toepassen van ozon voor de verwijdering van micro- verontreinigingen een goede techniek is om hoge verwijderingsrendementen te halen en de toxiciteit aanzienlijk te verlagen. De berekende kosten zijn ongeveer 0,07 €/m3. Dit komt overeen met de eerdere afgegeven kengetallen door STOWA.

Tot slot: het toepassen van aanvullende technieken voor het verwijderen van microverontreinigingen is - zo blijkt uit de proef - sterk afhankelijk van de locatie, de rwzi, het type influent en het effectgebied. Ozonisatie is een robuuste techniek met hoge verwijderingsrendementen die relatief eenvoudig kan worden bijgeplaatst op de huidige rwzi’s in Nederland. In sommige gevallen zullen de kosten echter niet opwegen tegen de baten, in andere gevallen volstaat een goedkopere techniek. Voor elke zuiveringslocatie zal een aparte afweging moeten worden gemaakt waarbij de toepassing van ozon een goed onderzochte mogelijkheid is.