In het Klimaatakkoord zijn afspraken gemaakt over het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen. Een van de afspraken gaat over het  vastleggen van extra CO₂ in bos, natuur en landschap. Een belangrijke invulling daarvan is de komst van de nationale bossenstrategie die eind 2020 is gepresenteerd door Rijk en provincies. Een prominent onderdeel van die strategie is de aanleg van 37.000 hectare nieuw bos, waarin ook de beekdalen van de waterschappen als zoekgebied zijn meegenomen. Om waterschappen te helpen na te gaan welke mogelijkheden zij zelf zien voor bos in beekdalen, is deze studie uitgevoerd.

Centraal hierbij staat het vraagstuk op welke wijze het waterbeheer  en de realisatie van de wateropgaven kan profiteren van het aanplanten van bos – of bomen – in beekdalen. De focus ligt daarbij vooral op het verder versterken van de waterkwaliteit, het vasthouden van water en het voorkomen van wateroverlast. Om dit concreet te maken is de studie gericht op een deel van het beheergebied van waterschap de Dommel, en is vervolgens een vertaalslag gemaakt naar de rest van de zandgronden. Er zijn rekenregels per wateropgave geformuleerd. Deze rekenregels resulteren  in een kaartbeeld van de kansrijke gebieden per wateropgave. Naast de onderbouwing  is er ook een speciale viewer gebouwd, die de kenmerken van het gebied en de kansen voor bos toont. Zowel de rekenregels met hun uitgebreide toelichting, als de viewer, kunnen waterschappen helpen bij het in kaart brengen van kansen die zij zien voor hun wateropgaven.

 Voor waterbeheerders is dit een nieuw onderwerp dat mogelijk vele vragen oproept. Deze studie is dan ook vooral een hulpmiddel om binnen het waterschap, en om als waterschappen onderling, het gesprek aan te gaan over de mogelijkheden om bij te dragen aan de bossenstrategie. Waterschappen benadrukken de urgentie van de klimaatopgave. Ook ervaren waterschappen de druk op het natuurlijke systeem, en zijn zij nauw betrokken bij het werk om dit te herstellen. Welke combinaties mogelijk zijn om de wateropgave hiervan te laten profiteren, komen dankzij dit soort studies in beeld.  

De Unie van Waterschappen gaat samen met STOWA een bijeenkomst organiseren voor waterschappen om dieper in te gaan op de tool, als een kick-off voor het traject waarin waterschappen voor zichzelf (met hulp evt) na kunnen gaan wat hun mogelijkheden zijn voor bos in beekdalen. Deze vindt naar verwachting plaats op 21 april 2022.

> Naar de digitale viewer/kansenkaart online

Deze studie is tot stand gekomen dankzij bijdragen van STOWA, Kennisnetwerk OBN en de Klimaatenvelop van het ministerie van LNV.