Inventarisatie droge zomer 2022, waterkeringen
Vanuit waterschappen en STOWA ontstond in 2018 de behoefte naar een overzicht van de wijze waarop individuele waterschappen met de effecten van de droogte op waterkeringen zijn omgegaan. Daarom werden in 2018 en 2019 inventarisaties uitgevoerd naar de effecten van, en maatregelen tegen droogte. Dit rapport, naar aanleiding van de droogte in de zomer van 2022, is hier een vervolg op. Het is bedoeld om de waterschappen op de hoogte te brengen van elkaars handelen bij droogte.
Publicatienummer |
2023-05 |
Thema |
Waterveiligheid, Inspecteren, beheren en onderhouden |
Datum |
|
Voor het waarborgen van de kwaliteit van de keringen onder extreme weersomstandigheden bestaan richtlijnen, maar waterschappen zijn vrij om hun eigen protocollen en werkwijzen op te stellen en in te richten. Hierdoor ontstaan verschillen tussen de waterbeheerders. Het is interessant om te kijken hoe de werkwijze per waterschap verschilt en of gelijkwaardige problemen zijn opgetreden.
Het rapport is zoals gezegd gebaseerd op de eerder rapporten uit 2018 en 2019 aangevuld met informatie die door keringbeheerders van een aantal verschillende waterschappen is gegeven. Waterschappen uit verschillende gebieden in Nederland, maar met name de waterschappen met veenkeringen of keringen op een veengrond, zijn benaderd voor een interview. De resultaten uit de eerder interviews uit 2018 en 2019 zijn in dit rapport toegevoegd om zo een completer overzicht te krijgen.
Belangrijke conclusie van de opsteller van het rapport is dat na vier droge zomers in de afgelopen vijf jaar te zien is dat natuur en dijken veerkrachtig kunnen zijn. Waterschappen geven hierbij aan niet te snel in paniek te raken van een scheurtje; in de meeste gevallen zal herstel vanzelf plaatsvinden bij regenval. Oftewel: waterkeringbeheerders hoeven niet direct op extremen te acteren, klei en de grasmat hebben een groot herstellend vermogen waarbij vanzelf de soorten overblijven die tegen droogte kunnen.
De opstellers geven in het rapport een aantal tips mee voor komende droge jaren:
- Plan droogte-inspecties tijdig en zorg hierbij voor een goede voorbereiding;
- Schaal op aan de hand van het beheerdersoordeel in combinatie met het neerslagtekort van Hydronet;
- Stop de begrazing bij droogte;
- Voer een vroege maaibeurt (mei) uit op droogtegevoelige taluds;
- Stel de messen van de maaimachines hoger af waardoor meer schaduw overblijft en het leven dicht bij de grond behouden blijft;
- Beregen bij kleine scheuren en bij jonge grasbekleding;
- Onderzoek of gebruik gemaakt kan worden van seizoensgewassen;
- Zorg voor voldoende organische stof in de bodem;
- Gebruik geen zwelklei bij het herstellen van scheuren;
- Zorg voor een goede monitoring van schades;
- Laat bij droogte de grasbekleding met rust, voor geen werkzaamheden uit.