De laatste jaren neemt de belangstelling voor vis, het verbeteren van de visstand en vismigratie flink toe. Dat is mede te danken aan de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Het vispasseerbaar maken van stuwen en gemalen is een belangrijke maatregel om potentiële leefgebieden voor vis beter te ontsluiten en de visstand te verbeteren.

Voordat stuwen en gemalen worden aangepast of vervangen, is het belangrijk inzicht te hebben in de exacte schade die de daarin aanwezige opvoerwerktuigen (pompen, vijzels e.d.) aan passerende vissen veroorzaken. Ook is het nodig te kijken welke visveilige alternatieven er zijn en hoe effectief die zijn.

STOWA heeft hier de afgelopen jaren onderzoek naar laten doen. Dit vond plaats in twee stappen, eerst een bureaustudie en daarna een praktijkonderzoek. Hierin zijn 26 uiteenlopende opvoerwerken onderzocht op visvriendelijkheid. Op basis van de resultaten wordt een Gemalenwijzer opgesteld. Deze biedt waterbeheerders een handvat bij het kiezen van een opvoerwerktuig met het oog op visvriendelijkheid. De resultaten van het praktijkonderzoek staan beschreven in dit rapport.