Biosensing by Particle Motion komt er eenvoudig gezegd op neer dat minuscuul kleine ‘ballonnetjes’ via een ‘draadje’ zijn verbonden met een sensorplaatje. Zowel op het ballonnetje als op de plaat zitten specifieke receptoren die moleculen van bepaalde stoffen kunnen binden. Deze stofmoleculen binden zich bij aanwezigheid zowel aan het bolletje als aan het plaatje. Hiermee verandert (tijdelijk) de beweging van het bolletje. Deze verandering kan weer gekoppeld worden aan de concentratie van de gemeten stof. De methode is in eerste ontwikkeld om de concentraties van medicijnen in het bloed te bepalen. Deze techniek werkt al bij zeer lage concentraties. Je kunt de concentraties bovendien online meten én het is reversibel. Dat betekent dat je ook direct ziet als concentraties weer dalen.

Waterschappen investeren op dit moment veel geld in technieken die medicijnresten en andere microverontreinigingen uit het afvalwater halen. Maar het meten van de rendementen van deze technieken is nu lastig en bewerkelijk. En het duurt wel een paar dagen voordat je de analyseresultaten hebt. Met deze nieuwe techniek gaat het meten naar verwachting eenvoudiger en sneller. Bovendien kun je fluctuaties in concentraties meten. Dat geeft mogelijkheden om de verwijderingstechnieken effectiever, duurzamer en zuiniger te maken. Bijvoorbeeld door het doseren van actief kool of ozon (gebruikt om medicijnresten te binden resp. af te breken, red.) aan te passen aan actuele stofconcentraties. Meer doseren als het nodig is, minder als het kan. De nieuwe meetmethode kan ook goed worden ingezet om de kwaliteit van het oppervlaktewater beter te bewaken.

In het project worden voor twee medicijnen - Diclofenac (pijnstiller) en Estradiol (hormoon in de pil) - receptoren ontwikkeld. Daarnaast wordt er gewerkt aan een receptor voor fosfaat. Het doel is om aan het eind van het project, dat ongeveer vier jaar duurt, zover te zijn dat er een prototype BPM-analyseapparaat kan worden getest op rwzi-effluent en op oppervlaktewater.

De kosten van het WaterMonitor-project bedragen ongeveer 1,2 miljoen euro. 850 duizend euro wordt betaald door NWO. STOWA draagt 232 duizend euro bij. Het resterend bedrag wordt opgebracht door enkele bedrijven, vaak in kind.