In het programma zijn bestaande kennis en inzichten samengebracht, en waar nodig is nieuwe kennis ontwikkeld. Bovendien is de kennis (beter) toepasbaar gemaakt voor de praktijk van het waterbeheer. Bijvoorbeeld in de vorm van praktisch toepasbare tools en instrumenten.

Vraaggestuurd programma

De Kennisimpuls Waterkwaliteit was een vraaggestuurd programma. De vragen vanuit de praktijk van het waterbeheer stonden centraal. Die vragen werden bij de start van de Kennisimpuls opgehaald bij de toekomstige gebruikers van de kennis en gebundeld tot tien belangrijke vraagstukken, uitgewerkt in tien projecten.

De projecten gingen onder meer in op de aanwezigheid van nutriënten, gewasbeschermingsmiddelen, diergeneesmiddelen en toxische stoffen in het water. Maar er is ook aandacht besteed aan het (beter) afleiden van doelen voor brakke wateren, systeemkennis voor ecologie en aan de oorzaken van sluipende verontreiniging van het diepere grondwater.

Bijzonder is dat er in de Kennisimpuls ook drie flankerende projecten hebben gelopen. Het project Gedragswetenschappen richtte zich op de mogelijkheden om het gedrag van burgers en bedrijven zodanig te beïnvloeden, dat dit een positief effect heeft op de waterkwaliteit. Het project Ketenverkenner zocht in drie stoffenketens (medicijnen, textielvezels (fleece) meststoffen) naar aangrijpingspunten voor maatregelen om emissie naar oppervlaktewater te verminderen. Het project Kennisvalorisatie ten slotte heeft zich vooral bezig gehouden met de vraag hoe de resultaten van de Kennisimpuls het best kunnen worden gedeeld, verspreid en geborgd om van blijvende waarde te kunnen zijn.

Tien projecten

1. Brakke wateren: hoe functioneren brakke wateren ecologisch gezien, wat zijn de knelpunten voor het behalen van ecologische doelen en welke mogelijke verbetermaatregelen kunnen we nemen? > Meer informatie en resultaten

2. Diergeneesmiddelen: wat zijn de emissies en de routes van diergeneesmiddelen naar het oppervlaktewater en wat is de invloed ervan op de waterkwaliteit? > Meer informatie en resultaten

3. Ecologie: hoe kunnen we beter inzicht krijgen in de abiotische, niet levende voorwaarden voor een goede waterkwaliteit en het bepalen van samenhangende maatregelpakketten om ecologische doelen te halen? > Meer informatie en resultaten

4. Gedragswetenschappen: hoe kunnen waterbeheerders het gedrag van andere belanghebbende partijen beïnvloeden, waardoor de waterkwaliteit verbetert? > Meer informatie en resultaten

5. Gewasbescherming: hoe brengen we bronnen en routes van gewasbeschermingsmiddelen goed in beeld, zodat we gericht maatregelen kunnen nemen? > Meer informatie en resultaten

6. Grondwater: wat zijn de oorzaken van diffuse grondwaterverontreiniging? En hoe kunnen we de kans op diffuse verontreiniging verkleinen? > Meer informatie en resultaten

7. Ketenverkenner: hoe kunnen we succesfactoren uit de ketenaanpak Geneesmiddelen toepassen op andere stofketens die de waterkwaliteit negatief beïnvloeden? > Meer informatie en resultaten

8. Nutriënten: hoe kunnen we de via monitoring opgedane kennis over de hotspots en hot moments van nutriëntenafspoeling van percelen inzetten voor handelingsperspectieven, waterbewustzijn en handhaving in de landbouw? > Meer informatie en resultaten

9. Toxiciteit: hoe krijgen we meer inzicht in de ecotoxicologische effecten van (samenstellingen van) toxische stoffen, en op basis daarvan bepalen waar en welke maatregelen we het best kunnen nemen?  > Meer informatie en resultaten

10. Valorisatie: hoe zorgen we ervoor dat de verkregen kennis en inzichten waarde krijgen in en voor de praktijk? > Meer informatie en resultaten

Looptijd en financiers

De Kennisimpuls Waterkwaliteit is gestart in 2018 en is officieel afgerond in juli 2022. De Kennisimpuls werd gefinancierd door het ministerie van I&W, provincies, de drinkwaterbedrijven, de Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer STOWA en de gezamenlijke waterschappen.