De ontwikkeling van steden sloot van oudsher aan op de natuurlijke omgeving: het omringende water, de aanwezige bodem en de bodemgesteldheid. Maar door nieuwe technische en financiële mogelijkheden kon het bestaande landschap in de loop der eeuwen aan elke wens worden aangepast. Met kunstgrepen denken we tegenwoordig dat alles overal mogelijk is. Het gevolg: eenvormigheid en gebrek aan identiteit. De biodiversiteit neemt af en de kwetsbaarheid voor klimaatverandering neemt toe.

Voor een toekomstbestendig antwoord op de grote maatschappelijke opgaven zal de stad weer opnieuw gehecht moeten worden aan haar natuurlijke omgeving. Het lijkt daarom logisch om de ontstaansgeschiedenis van een stad mee te nemen toekomstplannen, maar vaak wordt de historische wording van de stad vergeten, of is die zelfs onbekend bij de mensen die werken aan deze plannen.

Gelukkig verandert dat langzaamaan. Bij het maken van plannen voor klimaatbestendige steden wordt steeds vaker onderzocht hoe je kennis over het verleden kunt gebruiken om die plannen goed vorm te geven. Wat kan er bijvoorbeeld met water en groen in de stad als je kijkt naar de geschiedenis van de stad en de bodem waarop ze gebouwd is?

Het kenniscentrum voor waterschappen en provincies, STOWA en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed werkten samen aan het boek De stadsgenese, waarin een methode wordt aangereikt om een stadsgenese, de wording van een stad, te beschrijven. Hierin wordt de relatie gelegd tussen water, ondergrond en stadsgeschiedenis gelegd. De stadsgenese biedt een gids voor klimaatadaptatie en stedelijke ontwikkeling en draagt bij aan draagvlak en versterking van de lokale identiteit.

In het boek worden de geneses van acht steden gepresenteerd. Waterbeheerders, landschapsarchitecten, stedenbouwkundigen, groenbeheerders, gemeentearcheologen, erfgoedmedewerkers, rioolbeheerders, bodemkundigen en milieubeheerders hebben hiervoor hun kennis bij elkaar gevoegd. Daarmee is een beter begrip van de bodem, de ondergrond en het watersysteem ontstaan en wordt een nieuwe basis gelegd voor maatregelen en oplossingen voor klimaatadaptatie en identiteitsvolle stedelijke ontwikkeling. De voorbeelden bieden een inspiratiebron voor de uitwerking van een genese voor de eigen stad, dorp of omgeving voor waterschappen, gemeenten en andere organisaties.

Een hardcopy van het boek kun je gratis bestellen door een mail te sturen ovv. naam, organisatie en adres naar stowa@stowa.nl