Binnen het Innovatieprogramma Microverontreinigingen (IPMV) van STOWA en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat worden diverse technologieën onderzocht voor de verwijdering van microverontreinigingen uit afvalwater. Meerdere van deze technieken zijn zogenaamde oxidatieve technieken. Dit betreft met name technieken waarbij ozon toegepast wordt. Ozonisatie is een effectieve manier om microverontreinigingen daadwerkelijk te verwijderen uit afvalwater. Tijdens de ozonisatie worden oxidatieproducten gevormd waarvan enkele potentieel ongewenst zijn. Denk aan bromaat. 

Deze handreiking ondersteunt waterschappen bij het maken van de afweging ozonisatie wel of niet toe te passen op een van ozonisatie met het oog op de vorming van ongewenste oxidatieproducten Deze handreiking geeft aan welke stappen zuiveringsbeheerders kunnen nemen alvorens ozonisatie toe te passen op een rwzi. Op deze manier kan ozon verantwoord worden toegepast. Voorafgaand aan het opstellen van deze handreiking is een Engelstalige literatuurstudie verricht naar de vorming van transformatieproducten (STOWA 2022-47). Deze studie vormt de basis voor deze handreiking.

De handreiking kan zowel zelfstandig gebruikt worden, maar ook als bijlage bij de beleids- matige handreiking voor het bevoegd gezag en waterschappen bij de afwegingen ozonisatie al dan niet toe te passen als vergaande zuivering op een specifieke rwzi. Voor elke individuele rwzi is de afweging voor toepassing van ozonisatie anders, omdat er grote verschillen zijn in de samenstelling van het afvalwater en de lozingssituatie. Een afweging op generieke kengetallen over ozonisatie en vorming van oxidatieproducten kan daardoor flink afwijken van de lokale praktijk.

Drie stappen

De handreiking is een stappenplan bestaande uit drie opeenvolgende stappen:

1) een meetcampagne op de rwzi en screening van het innamegebied;
2) lab-testen;
3) pilottesten op locatie.

In elke stap wordt nagegaan of er bij toepassing van ozonisatie een potentieel risico ontstaat op de vorming van ongewenste oxidatieproducten. Per stap is omschreven of de uitkomst van de acties behorende bij de stap resulteren in een ‘go’ of ‘no-go’ van ozonisatie voor desbetreffende locatie. Ook zijn mogelijke aanvullende maatregelen geïdentificeerd ter voorkoming van de vorming van oxidatieproducten. Voor het opstellen van het stappenplan is gebruik gemaakt van de praktijkkennis die in Nederland is opgedaan met ozonisatie. Daarnaast is inspiratie opgedaan uit een vergelijkbaar stappenplan dat in Zwitserland wordt toegepast.

Deze handreiking is geschreven in het kader van het Innovatieprogramma Microverontreinigingen uit rwzi-afvalwater IPMV van STOWA en het ministerie van IenW. Kijk voor meer informatie op www.stowa.nl/ipmv