In verschillende kennisprogramma’s zijn innovatieve zoetwatermaatregelen onderzocht, en we weten inmiddels hoe lokale maatregelen in de praktijk toegepast moeten worden, wat ze kosten en wat ze aan zoetwater opleveren. Deze kennis is samengevat in de STOWA rapport Zelfvoorzienend in Zoetwater. Zoek de mogelijkheden (zie onderaan deze pagina onder Downloads).

Welk deel van de zoetwateropgave daadwerkelijk door lokale maatregelen kan worden ingevuld is vooralsnog echter onduidelijk, omdat (1) informatie over kosten en baten van lokale maatregelen nog onvoldoende is, en (2) onbekend is op welke schaal maatregelen kunnen en zullen worden geïmplementeerd. Het gaat immers vaak over maatregelen die door gebruikers zélf worden genomen. Regionale waterbeheerders missen inzicht in hoe adaptatie door gebruikers zal verlopen, wat dit oplevert voor hun opgave, en hoe zij hier - bijvoorbeeld door middel van de Afspraken Waterbeschikbaarheid - in kunnen sturen. Het project Regioscan Zoetwatermaatregelen. Opschalen van effecten, kosten en baten van lokale zoetwatermaatregelen ontwikkelt een instrument om hier meer inzicht in te bieden. Dit wordt in opdracht van het Deltaprogramma Zoetwater, STOWA, Zoetwaterregio IJsselmeergebied, DHZ Maasregio ontwikkeld.

De Regioscan Zoetwatermaatregelen (Zie ook poster) geeft een inschatting van het – ruimtelijk verschillende – hydrologisch effect van zoetwatermaatregelen, en bepaalt kosten en baten voor een agrarisch modelbedrijf. Aan de hand van deze kosten – baten afweging worden de meest kansrijke maatregelen bepaald, en vertaald in een inschatting van welke maatregelen waar in een gebied worden genomen. Effecten op het zoetwatergebruik, kosten en baten, maar ook neveneffecten (effecten op de waterkwaliteit, piekafvoeren) worden voor dit maatregelpakket gesommeerd per deelgebied. Via scenario’s kunnen effecten van klimaatverandering en beleidsopties worden verkend. Op deze manier krijgt een waterbeheerder inzicht in de potentie van verschillende lokale zoetwatermaatregelen, en hoe deze zich verhouden tot meer grootschalige ingrepen in het watersysteem. De Regioscan is geen detailinstrumentarium op perceelniveau, uitkomsten moeten op grotere ruimtelijke schaal worden geïnterpreteerd van enkele bedrijven.  Voor meer informatie zie het functioneel ontwerp.