Waterschappen hebben (in het kader van het Grondstoffenakkoord) de ambitie vastgelegd om in 2050 volledig circulair te zijn, en in 2030 al 50 % minder primaire grondstoffen te gebruiken. Bijvoorbeeld door in te zetten op levensduurverlenging, vermindering van het grondstoffengebruik en toepassen van secundaire (hergebruikte) grondstoffen.

Waterschappen zijn op dit moment bezig om beleid, maatregelen en activiteiten te bepalen waarmee aan deze doelen kan worden bijgedragen. Denk aan de Energie- en Grondstoffenfabrieken, maar ook aan circulair inkopen, circulair bouwen en regionale samenwerking. Maar ieder doet het op zijn eigen manier. Er is behoefte aan overkoepelend  inzicht in het materialengebruik in objecten en recent uitgevoerde projecten van waterschappen om een nulmeting te maken, een gezamenlijke strategie te bepalen en op basis daarvan circulair te beheren, te ontwerpen en aan te besteden. 

In dit project vergroten we het inzicht in het materiaalgebruik in veelgebruikte objecten van waterschappen en de milieu impact daarvan. Op basis van beschikbare referentiegegevens en omrekenfactoren bouwen we hiervoor onder meer een (breed)dekkende objectendatabase op die kan worden gebruikt voor toekomstige inventarisaties van objecten en materiaalvoorraden, en kan dienen als input voor strategische en tactische assetmanagementplannen.

Verder wordt een monitoringmethodiek ontwikkeld, waarmee periodiek (jaarlijks) en minder arbeidsintensief het materiaalgebruik, milieu-impact en mate van circulariteit van de waterschappen kan worden geïnventariseerd en gemonitord. De ambitie is om in een volgende fase (na onderhavig onderzoek) een applicatie te ontwikkelen waarmee per waterschap een prognose kan worden gemaakt dat in een dashboard en Geo-viewer kan worden gevisualiseerd, of te verkennen hoe de database kan worden geïntegreerd in bestaande tools (bijv. Dubocalc) om hetzelfde doel te bereiken. In het kader van dit onderzoek zal een functionele omschrijving en visuele impressie van een mogelijke applicatie worden uitgewerkt, dan wel integratie met bestaande tools worden uitgewerkt.

Ten slotte geven de onderzoekers advies en aanbevelingen voor de te ontwikkelen overkoepelende Circulariteitsstrategie en de monitoringaanpak voor de waterschappen (o.a. mogelijkheden om dit mee te nemen in de Klimaatmonitor).

Het onderzoek richt zich op materiaalgebruik van alle (hoofd)groepen van objecten die bij waterschappen in beheer zijn, zoals:

• Watersysteem: gemalen, stuwen, sluizen, duikers, oeverbescherming;
• Waterketen: rwzi’s, rioolgemalen en (pers)leidingen;
• Hoogwaterbescherming: grond, klei, damwanden;
• Overige infrastructuur: wegen, bruggen, sluizen, etc.

Het eindproduct is toepasbaar voor alle waterschappen in Nederland.