De energietransitie is volop in beweging. Ook voor de waterschappen is er een grote uitdaging om energie te besparen, te investeren in duurzame initiatieven en een bijdrage te leveren aan de landelijke ambities. De vraag is altijd: kan het beter, duurzamer, efficiënter en goedkoper? Hoewel het energiegebruik van de waterschappen op landelijke schaal maar beperkt is, zijn de rwzi’s met hun beluchting toch relevant als intensieve verbruikers. Kan daarin nog worden geoptimaliseerd?

Uit de verkenningen blijkt dat wijzigingen in de DWA-aanvoer, zoals bufferen over een etmaal, omdraaien dag-nacht, flexibel veranderen zuurstofsetpoints of intermitterend voeden en beluchten (bij gelijkblijvende effluentkwaliteit), bijna geen energiebesparing opleveren. Vaak resulteren deze juist in een geringe toename van het energieverbruik (effecten op lachgasemissies zijn niet bekend).

Op basis van ervaringen in andere sectoren, kan gesteld worden dat de mogelijke besparingen in kosten voor het waterschap door het toepassen van flexibel energiemanagement beperkt zijn. De daadwerkelijke besparingen hangen ook sterk af van de huidige (langdurige) prijsafspraken waarvoor energie is ingekocht. Uit dit rapport blijkt dat, afhankelijk van het toekomstige klimaatbeleid in Nederland, flexibel energie-management op rwzi’s buiten het werkveld van de waterschappen wel kan leiden tot een overall toename in duurzaamheid. Hierbij is de voorspelbaarheid van de DWA aanvoeren op rwzi’s van groot belang. Het is daarom zinvol om met het oog op de toekomst te investeren in het vergroten van de voorspelbaarheid van de aanvoer op en van de energievraag van rwzi’s.

Dit onderzoek is onderdeel van het onderzoeksprogramma Energietransitie van STOWA. Naast onderzoek naar flexibel energiemanagement op de rwzi’s wordt er ook gekeken in hoeverre flexibel energiemanagement in het waterbeheer kan worden ingezet: Slim malen met boezem- en poldergemalen.